تحول معنايي واژگان قرآن در بافت و ساختار جملات و آيات قرآن در تفسير الميزان با رويكردي بر قاعده سياق

The Influence of Semantic System of Quranic Lexicon in Al-Mizan Interpretation: A Study based on the Rule of

از مهم ترين ملاك هاي علامه طباطبايي در تفسير الميزان جهت كشف معاني و مفاهيم قرآن؛ توجه و عنايت به قاعده ي سياق است، كاركرد سياق در الميزان بسيار گسترده مي باشد به طوري كه علامه در الميزان بالغ بر 2049 بار از اين قاعده در زمينه هاي گوناگون از جمله: بررسي و تشخيص صحيح قرائات، تشخيص مكي و مدني، ناسخ و منسوخ، تعيين متكلم و مخاطب آيات، تعيين صحت و سقم روايات، بررسي ارتباط آيات با يكديگر، نقد و بررسي آراي ديگر مفسران و.... استمداد كرده است. يكي از مهم ترين كاركردهاي سياق در الميزان، استفاده ي علامه از اين قاعده در تعيين معاني متفاوت مفردات قرآن در بافت و ساختار آيات مختلف مي باشد.ديدگاه مولف الميزان در كشف معاني واژگان قرآن به اين صورت است كه كلمات در صورتي كه بيرون از جملات در نظر گرفته شوند، يك معناي اصلي دارند و در صورت به كار رفتن در جمله، متناسب با سياق و ارتباطي كه آن كلمه با كلمات قبل و بعد خود دارد؛ در جملات مختلف معاني متعددي پيدا مي كند كه به اين معناي متغير، معناي نسبي مي گويند. علامه در جاي جاي الميزان با استمداد از سياق، معاني متفاوت )معاني نسبي( مفردات قرآن را در آيات مختلف كشف و بيان كرده است به طوري كه گاه يك كلمه در كاربردهاي متفاوت، ده ها معناي مختلف پيدا مي كنند به نوعي كه هيچ ارتباط و تناسبي هم بين اين معاني مختلف وجود ندارد.

From Allameh Tabatabayi’s point of view, the most important criterion in Al-Mizan interpretation to explore the meaning of concepts of the Quran is the attention and respect to the rule of context. The method of Al-Mizan is widespread in context, so that Allameh in Al-Mizan utilized this rule over 2049 times in a variety of fields including checking and correct detection of readings, Maki or Madani detection, abrogating and abrogated, setting the speaker and the audience of verses, specifying the accuracy and falsity of hadiths, discovering the relationship among the verses with each other, criticizing and investigating the ideas of other commentators. One of the most important functions of context in Al-Mizan is Allameh’s use of this rule in specifying the different meanings of the Quran lexicon in the texture and structure of the different verses. The author’s point of view in discovering the meanings of the Quran verses in this case is that if the words are considered in isolation, they have a meaning, but if a word is used in a sentence, based on the context and the relation of that word with words before and after it, it will take numerous meanings, called relative meaning. Throughout Al-Mizan by invoking the context, Allameh discovered and expressed different meanings (relative meanings) of concepts of Quran in the verses. Sometimes, a word in a certain context takes dozens of different meanings in such a way that there may be no connections and analogies to be made among those different meanings.