ضمانت اجراي تخلف عامل از شرط زرع معين در مزارعه (نقدي بر ماده 537 قانون مدني)

بي ترديد تعيين نوع كشت و زراعت، از شروط صحت عقد مزارعه نبوده و در فرض اطلاق لفظي و مقامي، عامل مي تواند هر محصولي را كه اراده كند، در زمين بكارد. ولي اگر نوع زراعت مشخص شده باشد، عامل حق ندارد غير آن را كشت نمايد. حال اگر عامل تخلف كرده و زرع ديگري را كشت نمايد، اين سوٴال مطرح مي شود كه اين تخلف، چه تاثيري بر عقد مزارعه خواهد گذاشت؟ فقها در پاسخ به اين سوٴال، اختلاف نظر شديد داشته و شمار ديدگاه هايشان از ده نظريه تجاوز مي كند. در نوشتار حاضر كه از روش تحليلي توصيفي كمك گرفته است، اين نتيجه به دست آمده است كه در صورت تخلف عامل، چنانچه الزام وي به كشت مورد توافق ممكن نباشد، مالك زمين حق فسخ داشته و از اين رو، حكم ماده 537 قانون مدني كه همانا بطلان مزارعه است، صحيح نبوده و بايد اصلاح شود.