بررسي تعاليم اخلاقي و رفتاري در اجتهاد (با نگاهي قرآن و روايي)

اجتهاد تلاشي علمي و روش‌مندي است كه در جهت استنباط و استخراج حجت بر وظايف شرعي مربوط به موضوعات و پديده‌هاي فرعي، اصول و قواعد و منابع شرعي و عقلي كاربرد دارد و بر همين اساس در تحقق اجتهاد و مطلوبيت اجتهاد، به خصوص در حكومت اسلامي شرايطي لازم است، بنابراين دغدغه ما از نوشتن اين مقاله بررسي شرايط اخلاقي و رفتاري است كه در اجتهاد مطلوب دخالت دارند. به نظر مي رسد براي تحقق اجتهاد مطلوب لازم است مجتهد علاوه بر داشتن قوه قدسيه، داراي صفات و فضايل اخلاقي چون عدالت، تواضع علمي، ساده زيستي و به دور از تعصب و خودپسندي و... باشد. براي پردازش اين مقاله، از روش توصيفي و شيوه گردآوري اطلاعات به صورت كتابخانه اي، و بيشتر از كتب و مقالاتي كه به موضوع صفات اخلاقي مجتهد مربوط مي شود، استفاده شده است كه با بررسي ادله اين كتب و مقالات به اين نتيجه رسيديم مجتهدي كه داراي صفات اخلاقي چون عدالت، تواضع علمي، ساده زيستي است تاثير بسزايي در مطلوبيت اجتهاد دارد چنانچه مجتهدي داراي صفت عدالت باشد، استنباطش موافق با واقعيت است نسبت به كسي كه از روي تعصب فتوا داده است.