تاثير هورمون‌هاي اكسين و جيبرلين بر برخي ويژگي‌هاي زراعي، فيزيولوژيكي و بيوشيميايي خاكشير (Descurainia Sophia) تحت سطوح مختلف اسيد هيوميك

Effects of auxin and gibberellin hormoneson some agronomic, physiological and biochemical traits of tancy mustard (Descurainia sophia) under different levels of humic acid

كاربرد هورمو‌ن‌هاي گياهي در دهه اخير با توجه به گسترش كشاورزي پايدار مورد توجه قرار گرفته است و از اين رو بايد در مديريت تلفيقي گياهان زراعي مورد تحقيق قرار گيرد. به منظور بررسي اثر كاربرد هورمون‌هاي مختلف گياهي (اكسين و جيبرلين) بر برخي ويژگي‌هاي زراعي، فيزيولوژيكي و بيوشيميايي خاكشير تحت سطوح مختلف اسيد هيوميك، آزمايشي به صورت كرت-هاي خرد شده در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با 3 تكرار طي دو سال در مزرعه تحقيقاتي پژوهشكده كشاورزي دانشگاه زابل (چاه نيمه) اجرا شد. عامل اصلي شامل دو غلظت اسيد هيوميك (صفر و 5 ليتر در هكتار) و عامل فرعي شامل نه غلظت محلول‌پاشي شامل شاهد (محلول‌پاشي با آب مقطر)، هورمون اكسين در غلظت‌هاي 10، 20، 30 و 40 ميلي گرم بر ليتر ايندول بوتيريك اسيد و هورمون جيبرلين در غلظت هاي 15، 30، 45 و 60 ميلي گرم بر ليتر بود. نتايج تجزيه مركب داده‌ها نشان داد كه اثر سه جانبه تيمارهاي آزمايشي براي هيچ كدام از صفات مورد بررسي معني دار نبوده اما برهمكنش اسيد هيوميك و محلول پاشي بر تمامي صفات مورد بررسي معني دار بود. هيوميك به طور معني‌داري باعث افزايش ارتفاع بوته، تعداد دانه در خورجين، درصد كلروفيل برگ، درصد پروتئين، شاخص برداشت، عملكرد دانه، موسيلاژ و اسيد چرب غير اشباع همچنين سطح محلول‌پاشي 20 ميلي گرم بر ليتر ايندول بوتيريك اسيد باعث افزايش ارتفاع بوته، تعداد دانه در خورجين، وزن 1000 دانه و كلروفيل برگ و سطوح 60 و 45 ميلي‌گرم بر ليتر جيبرلين صفات ارتفاع بوته وزن 1000 دانه خاكشير گرديد. درحالت كلي ‌مي‌توان گفت سطح 5 ليتر در هكتار اسيد هيوميك و محلول‌پاشي 20 ميلي‌گرم در ليتر ايندول بوتيريك اسيد براي گياه خاكشير مناسب مي‌باشد.

The use of plant hormones in the last decade has been considered due to the expansion of sustainable agriculture and therefore should be investigated in the integrated management of crops. In order to investigate the effect of application of different plant hormones (auxin and gibberellin) on some agronomic, physiological and biochemical characteristics of sorrel under different levels of humic acid, an experiment was conducted as split plots in a randomized complete block design with 3 replications was carried out in research farm of the Agricultural Research Institute of Zabol University (Chah Nimeh) for two years. The main factor includes two concentrations of humic acid (0 and 5 liters per hectare) and the secondary factor includes nine concentrations of foliar application including control (foliar application with distilled water), auxin hormone (IBA) in concentrations of 10, 20, 30 and 40 mg / l. IBA and gibberellin at concentrations of 15, 30, 45 and 60 mg / L. The results of combined analysis of data showed that the three-way effect of experimental treatments was not significant for any of the studied traits but the interaction of humic acid and foliar application was significant for all studied traits. Humic acid significantly increased plant height, number of seeds per pod, leaf chlorophyll percentage, protein percentage, harvest index, grain yield, mucilage and unsaturated fatty acid, as well as foliar application of 20 mg / l IBA increased plant height Number of seeds per pod, 1000 seed weight and leaf chlorophyll and levels of 60 and 45 mg / l gibberellin Plant height traits Weight 1000 seedlings. In general, it can be concluded that the level of 5 liters per hectare humic acid and foliar spraying of 20 mg per liter of IBA is suitable for sorrel.