ارزيابي و نقد جرم تباني در حقوق كيفري ايران

Evaluation and critique of the crime of collusion in Iranian criminal law

جرم تباني در حقوق كيفري و ادبيات پژوهشي كمتر مورد تحليل و نقد واقع شده است. اين جرم كه ناشي از توافق بين دو يا چند نفر براي انجام جرم است، اغلب به‌صورت سري و مخفيانه صورت مي‌پذيرد كه همين امر اثبات آن را با مشكل جدي مواجه مي‌كند. مواد 610 و 611 قانون تعزيرات در رابطه با اين جرم تدوين‌يافته است. تباني براي ارتكاب جرم به دليل تشابه اركان مادي و معنوي آن با ساير جرائم و مقابله كيفري با قصد جنايي همواره محل بحث بوده است؛ چون مطابق اصول كلي حقوق كيفري، انديشه مجرمانه قابل مجازات نيست. بااين‌حال، تباني به معناي توافق دو يا چند نفر براي ارتكاب جرم، در حقوق ايران در مواردي جرم انگاري شده است. مبناي مشترك جرم انگاري تباني هم بر اين فرض استوار است كه تشريك‌مساعي چند نفر براي عملي كردن يك قصد و هدف زيان‌بار، آن‌چنان نيروي جديد و مضاعفي را براي تحقق جرم به وجود مي‌آورد كه منجر به ارتكاب جرم يا جرائم ديگري خواهد شد. آنچه در اين پژوهش موردبررسي قرارگرفته اين است كه علاوه بر واكاوي مباني فلسفي و فقهي جرم انگاري تباني، اركان تشكيل‌دهنده اين جرم را ارزيابي و نقادي نمايد. نتيجه حاصله بيانگر اين است كه بسياري از مواد قانوني مرتبط با جرم تباني ابهام دارد؛ ازجمله اينكه گاهي مجازات سنگين محارب براي تباني كنندگان در نظر گرفته شده است كه نامتناسب است. پيشنهاد ارائه‌شده اين است كه قانون‌گذار قبل از هر اقدامي بايد ابهامات مواد قانوني مربوط به جرم تباني را رفع و مجازات متناسب درباره آن تعيين نمايد.

The crime of collusion has been less analyzed and criticized in criminal law and research literature. This crime, which results from an agreement between two or more people to commit a crime, is often committed in secret, which makes it very difficult to prove it. Articles 60 and 60 of the Penal Code have been drafted in relation to this crime. Collusion for committing a crime has always been a topic of discussion due to the similarity of its material and spiritual elements with other crimes and criminal confrontation with criminal intent; Because according to the general principles of criminal law, criminal thinking is not punishable. However, collusion, meaning the agreement of two or more persons to commit a crime, has been criminalized in Iranian law in some cases. The common ground of collusion criminology is also based on the premise that the joint effort of several individuals to carry out a harmful intent creates such a new and additional force for the commission of a crime that it will lead to the commission of another crime or crimes. What has been studied in this research is that in addition to analyze the philosophical and jurisprudential principles of collusion criminalization, it evaluates and critiques the constituent elements of this crime.
The result shows that many legal materials related to the crime of collusion are ambiguous; Including the fact that sometimes the heavy punishment of the enemy is considered for the colluders, which is disproportionate. The proposal is that the legislature, before taking any action, should clarify the ambiguities of the legal provisions relating to the crime of collusion and determine the appropriate punishment for it.