نگره «تفكيك» و ادله نقلي جسمانيت نفس؛ بررسي و نقد (با محوريت ديدگاه شيخ مجتبي ‌قزويني)

يكي از مسائل مهم و چالش‌برانگيز نفس‌شناسي، مسئله تجرد و عدم تجرد نفس است. در عصر حاضر و در ميان دين‌پژوهان اسلامي، ديدگاه رايج تجرد نفس است كه از سوي فلاسفه و متكلمان عقل‌محور (كلام فلسفي) ارائه شده است. در مقابل، برخي از متكلمان نقل‌محور و پيروان نگره‌ «تفكيك» از جسمانيت و عدم تجرد نفس دفاع مي‌كنند. تفكيكيان براي اين مدعاي خود از ادله گوناگوني بهره گرفته‌اند كه در اين مقاله، ادله نقلي آنان تبيين، تحليل و بررسي شده است. نگارنده با روش «مطالعه كتابخانه‌اي» و با فحص در كتاب‌هاي اصلي و مرجع تفكيكيان و به‌ويژه آثار شيخ مجتبي ‌‌قزويني به اين ادله دست يافته و آنها را در پنج عنوانِ «تعريف نفس به جسم»، «منشأ آفرينش انسان»، «حدوث انسان»، «مغايرت نفس با علم و عقل» و «ذكر آثار مادي نفس» تحليل كرده است. سپس با تحليل توصيفي اين ادله را نقد و بررسي نموده و نشان داده است كه اين ادله، توان اثبات جسمانيت نفس را ندارند.