هستي‌شناسي مسئله‌ شر در هندو و اسلام و مواجهه‌ آنان با استلزامات جهان‌شناختي مسئله‌ شر

مواجهه‌ اديان و آيين‌هاي مختلف دنيا با مسئله‌ شر، ازجمله موضوعات قابل تحليل و بررسي در مباحث الهياتي و كلامي است. در اين ميان، تحليل معنا‌شناختي مفهوم شر و تحليل هستي‌شناختي شرور از يك سو و بررسي استلزامات جهان‌شناختي، الهياتي، انسان‌شناختي و اخلاقي پذيرش وجود شرور در عالم از سوي ديگر، قابل توجه است. اين مقاله با نگاه تطبيقي، نخست به تحليل هستي‌شناختي شر در اسلام و هندو پرداخته، سپس استلزامات جهان‌شناختي پذيرش وجود شرور در اين دو دين و آيين را بررسي كرده است. «شر» در هندوئيسم، مفهومي معادل رنج دارد و در اسلام از سنخ معقولات ثانيه‌ فلسفي است كه از مشاهده‌ رابطه‌ منفي يك پديده و وجود با كمال وجود و پديده‌ ديگر انتزاع مي‌شود. براين‌اساس، اسلام و هندوئيسم وجود شرور عالم را مسلّم مي‌انگارند. در باب استلزامات جهان‌شناختي نيز هر دو در نهايت، نگاهي خوش‌بينانه به عالمِ واجد شرور دارند.