تحليل سناريوهاي اسكان غير رسمي در شهرهاي شمال شرق ايران (مورد مطالعه: شهر بجنورد)

هدف از پژوهش حاضر ضمن بررسي روند اسكان غيررسمي در شهر بجنورد، در مرحله اول شناسايي و تحليل عوامل كليدي مؤثر بر اسكان غير رسمي و در مرحله دوم ارائه مهمترين سناريوهاي پيش روي اسكان غير رسمي در شهر بجنورد با استفاده از رويكرد تحليل ساختاري است. اين پژوهش به لحاظ هدف كاربردي و به لحاظ ماهيت و روش آينده پژوهي، تحليلي و اكتشافي است. براي گردآوري داده ها و اطلاعات مورد نياز از پرسشنامه و تكنيك دلفي و مطالعات اسنادي و كتابخانه اي بهره گيري شده است كه در سه مرحله تعيين شاخص هاي كليدي از طريق روش دلفي و شناسايي پيشران هاي كليدي با استفاده از نرم افزار ميك مك بر پايه روش تحليل اثرات متقاطع و در نهايت ارائه سناريوهاي اسكان غيررسمي با استفاده از نرم افزار ScenarioWizard انجام گرفته است. نتايج پژوهش بيانگر آن است كه تمامي 26 عامل اصلي بر اسكان غيررسمي بجنورد تأثيرگذار است اما از ميان آن ها در مجموع 6 عامل، رشد جمعيت، تداوم مهاجرت به شهرها، دسترسي به مراكز مهم، وجود مزيت هاي محله براي مهاجرين كم درآمد از قبيل ارزان بودن زمين، وجود جاده اصلي، بيكاري، ضعف مديريت شهري به عنوان پيشران هاي كليدي تأثيرگذار بر اسكان غيررسمي بجنورد مطرح مي باشند نتايج بخش ديگر پژوهش نيز حاكي از آن است كه به‌طوركلي 62 سناريو به‌دست‌آمده را بر اساس ويژگي هاي آن ها مي توان در 2 گروه قرار داد كه اين گروه ها نشان دهنده چارچوب كلي وضعيت هاي حاكم بر اسكان غيررسمي در شهر بجنورد مي باشند:گروه اول، سناريوهاي اسكان غيررسمي در شهر بجنورد با شرايط نسبتاً مطلوب كه اين گروه شامل 12 سناريو بوده و به نسبت مطلوب ترين شرايط ممكن براي اسكان غيررسمي در شهر بجنورد است گروه دوم، سناريوهاي اسكان غيررسمي در شهر بجنورد در آستانه بحران و بحراني اين گروه شامل 50 سناريو بوده و سناريوهايي را شامل مي شود كه بيشتر پيشران ها، سناريوهاي آن در آستانه بحران و يا بحراني براي تأمين امنيت رويدادهاي ورزشي قرار گرفته اند.