رابطه نگرش عقلاني و بهزيستي اجتماعي اعضاي هيأت علمي (مورد مطالعه: دانشگاه يزد)

مقاله حاضر به بررسي رابطه نگرش عقلاني با بهزيستي اجتماعي در بين اعضاي هيأت علمي دانشگاه يزد پرداخته است. پژوهش به روش پيمايش انجام شده، داده‌ها با تكنيك پرسشنامه و با استفاده از شيوه نمونه‌گيري تصادفي طبقه‌اي نسبي از 213 نفر از اعضاي هيأت علمي دانشگاه يزد جمع‌آوري شده است. نگرش عقلاني در سه بعد كثرت‌گرايي، ابزاري بودن و نيت‌مندي و بهزيستي اجتماعي در پنج بعد مشاركت اجتماعي، پذيرش اجتماعي، شكوفايي اجتماعي، انسجام اجتماعي و همبستگي اجتماعي سنجيده شده است. اعتبار اين پژوهش از نوع محتوايي است و براي سنجش پايايي آن از ضريب آلفاي كرونباخ استفاده شده كه داراي مقادير مطلوب بوده است. داده‌هاي پژوهش پس از جمع‌آوري با استفاده از نرم افزارهاي آماري  SPSS و SmartPLS تحليل شده‌اند. يافته‌هاي پژوهش نشان داد با توجه به ميانگين بدست آمده از دو متغير مورد مطالعه، عقلانيت ابزاري در بين اعضاي هيأت علمي دانشگاه يزد در حد پايين قرار دارد، اين در صورتي است كه ميزان بهزيستي اجتماعي در حد بالا قرار گرفته است. بر اساس داده‌هاي حاصل از ماتريس همبستگي پيرسون، بين ابعاد بهزيستي اجتماعي (به غير از بعد انسجام اجتماعي و بعد همبستگي اجتماعي) با ابعاد نگرش عقلاني با تأكيد ويژه بر بعد پذيرش اجتماعي رابطه معكوس و معني‌داري وجود دارد؛ بدين معنا كه هرچقدر ميزان ابعاد مورد نظر بهزيستي اجتماعي افزايش پيدا كند به تبع آن عقلانيت ابزاري در بين اعضاي هيأت علمي دانشگاه يزد كاهش پيدا مي‌كند. همچنين، بررسي بدست آمده از آزمون تي مستقل در زمينه رابطه متغير زمينه‌اي جنسيت با نگرش عقلاني نشان داد كه اختلاف نگرش عقلاني در بين اعضاي هيأت علمي در مردان كمتر از زنان است، در نتيجه بين اختلاف نگرش عقلاني اعضاي هيأت علمي برحسب جنسيت آنها رابطه وجود دارد. درنهايت، متغير بهزيستي اجتماعي 19.18 درصد از تغييرات متغير نگرش عقلاني را تبيين مي‌كند