تدوين الگوي مطلوب معيارهاي گزينش رئيس دانشگاه جهت كاربست در دانشگاه‌هاي ايران

مسئله و هدف: گزينش رئيس دانشگاه با عنايت به نقش دانشگاه در جهان دانش‌محور امروزي هرساله از پيچيدگي بيشتري برخوردار مي‌گردد. ازاين‌رو انتظار مي‌رود كه در زمان انتصاب يا انتخاب چنين مديري از يك فرآيند دقيق و آگاهانه استفاده شود. با توجه به اهميت گزينش رؤساي دانشگاه بر اساس معيارهاي مناسب، پژوهش حاضر با هدف تدوين الگوي مطلوب معيارهاي گزينش رئيس دانشگاه به‌منظور كاربست در دانشگاه هاي ايران انجام شد. روش كار: اين پژوهش ازلحاظ هدف، كاربردي و ازنظر رويكرد، تركيبي اكتشافي متوالي بود. جامعه آماري (ميدان پژوهش) بخش كيفي را آيين نامه مديريت دانشگاه ها در كشورهاي جهان و بخش كمي را، اعضاي هيئت‌علمي داراي سابقه مديريت و يا تدريس دروس مديريتي شامل مي‌شدند. نمونه آماري بخش كيفي شامل آيين نامه مديريت دانشگاه در شانزده كشور جهان و در بخش كمي 20 نفر از خبرگان آموزش عالي بود. روايي پژوهش، با استفاده از روايي محتوايي و پايايي آن با استفاده از روش گروه همتايان تائيد شد. پايايي بخش كمي نيز با استفاده از نرخ ناسازگاري كمتر از 1/0 به دست آمد. داده هاي بخش كيفي با استفاده از روش گراندد تئوري و بخش كمي با روش تحليل سلسه‌مراتبي با استفاده از نرم افزار expert choice تجزيه‌وتحليل شد. يافته ها: يافته هاي پژوهش حاكي از آن بودند كه از 16 سند، تعداد 78 كد باز استخراج‌شده است كه اين كدها در مرحله بعدي در شش معيار ويژگي‌هاي مديريتي، گزينش غيرمتمركز، ساختار، ويژگي‌هاي عمومي، ويژگي‌هاي شخصيتي و ويژگي‌هاي علمي و در پايان تحت دو معيار كلي سازماني و فردي طبقه بندي شدند. نتايج تحليل سلسله‌مراتبي نشان داد ميانگين وزن تلفيقي معيارها بدين‌صورت مي‌باشد: معيار سابقه مديريت دانشگاهي 047/0، مديريت علمي 046/0، دورانديشي علمي 039/0، نگرش علمي 038/0، صلاحيت حرفه اي 037/0، تناسب رشته با مديريت 036/0، مديريت ارتباطات، مديريت تغيير و سابقه مديريت در ساير سازمان‌ها 031/0، امور دانشجويي 026/0، برنامه ريزي 023/0، قدرت تصميم‌گيري 022/0، توانمندي علمي و تفكر استراتژيك 021/0، مشاركت در امور دانشجويي، انتخاب تعاملي و مشاركتي، اقتدار و صلاحيت علمي 020/0. نتيجه گيري: بر اساس نتايج پيشنهاد مي شود، ضمن استفاده مسئولين وزارت علوم، تحقيقات و فناوري از الگوي جامع تدوين‌شده در اين پژوهش ، سعي شود معيارهاي به‌دست‌آمده اين مطالعه در هنگام گزينش رؤساي دانشگاه‌هاي كشور مدنظر قرارگرفته گيرد و كميته‌اي منتخب از خبرگان نظام آموزش عالي و ذي نفعان اين نظام، انتخاب رئيس دانشگاه را بر عهده گيرند.