بررسي روند شكل گيري هويت ملي در ايران، از منظر قلمروخواهي

نظام‌هاي سياسي در پي قلمروخواهي ملت‌ها شكل مي‌گيرد. قلمروخواهي، فرايندي است كه توامان به تقسيم و تركيب فضا منتهي مي‌شود؛ به‌گونه‌اي كه هم مي‌تواند به تاسيس يك نظام سياسي منتهي شود و هم يك نظام سياسي موجود را چندپاره كند.. در اين ميان، هويت ملي به عنوان يك نيروي آيكونوگرافيك، رابطه‌اي دو سويه با قلمروخواهي دارد و در يك تعامل پايدار، بر قلمروخواهي تاثير مي‌گذراد و متقابلاً از آن تاثير مي‌پذيرد. با توجه به اهميت هويت ملي در ايجاد و بقاء كشورها، پژوهش حاضر رويكردي توصيفيتحليلي و استنباطي و بر پايه استدلال و بررسي اسنادي، كوشيده است تا نقش هويت ملي در شكل‌گيري قلمرو سياسي در ايران را تبيين كند. يافته‌ها نشان داد كه شكل‌گيري هويت ملي در ايران بيش از آنكه روندي مصنوعي، دستوري و از بالا باشد، به سبب تاريخ طولاني، پيوسته و داراي نقش فضايي مشخص، روندي طبيعي بوده است. براي شكل گيري اين خودآگاهي در ذهن مردم ايران، مولفه‌هاي فضايي در مسير تاريخ شكل گرفته‌اند. بر اين اساس قلمروخواهي در ايران به شكل‌گيري ملتي در كالبد فضايي مشخصي منتج شده كه با گذشت قرن‌ها توانسته است تا ملت، كشور و علت وجودي خود را حفظ كند. به نظر مي‌رسد مردمي كه در جغرافيايي ايران زندگي مي‌كردند و مي‌كنند نسبت به هويت ملي خود آگاه بودند و اين هويت ملي با جغرافياي كشور چفت شده و قلمرو سياسي كشور را شكل داده است. بر اين اساس، به‌نظر مي‌رسد هويت ملي در ايران هويتي جغرافيايي بوده و مؤلفه‌هاي هويت ملي، مانند قوم، فرهنگ، مذهب، زبان و ... بر بستر آن، عينيت يافته است.