كليدواژه :
حافظ، شمس الدين محمد , استرنبرگ , عشق , پرسشنامه تشخيص عشق
چكيده فارسي :
عشق يك پديده‌ي انساني و فرهنگي است و مي‌تواند حوزه مشترك مطالعه در روان شناسي و ادبيات قرار گيرد. در روانشناسي انواع مختلفي از تعاريف عشق وجود دارد، يكي از متمايزترين اين تعاريف توسط استرنبرگ به نام نظريه مثلثي بيان شد كه از سه مولفه صميميت، تعهد و شور تشكيل مي‌شود. در ادامه استرنبرگ براي ارزيابي مجدد نظريه خود، عشق به مثابه يك داستان را معرفي مي‌كند. استرنبرگ با رويكردي روانسنجي به طراحي دو پرسشنامه با هدف تشخيص نوع ارتباط عشقي و تخمين تداوم روابط زناشويي بر اساس تشابه داستان عشقي زوجين اقدام كرد. از آنجا كه غزل حافظ به عنوان يكي از ستون-هاي ادبيات فارسي بسياري از مفاهيم عاشقانه را خاطرنشان مي‌كند و در اعجاز حروفش دوست داشتن را تجلي مي دهد، اين پژوهش با هدف تبيين امكان جايگزيني اشعار حافظ با مقوله‌هاي دو پرسشنامه‌‌ي تشخيص عشق استرنبرگ به شيوه‌ي تحليل تطبيقي انجام شد. يافته‌ها امكان جايگزيني اشعار حافظ براي شناسايي عشق از طريق توصيف ويژگي‌هاي روانشناختي شعر حافظ از قبيل فرافكني ذهني، مركز اراده، تخيل، عاطفه و اميدواري و هم ارز قراردان آنها با جوانب نظريه عشق به مثابه يك داستان را نشان مي‌دهد. همچنين با رديابي مضاميني چون وفاي به عهد، اخلاص، بي‌تابي، وفاداري، همدلي، تقسيم دارايي ها با معشوق و .... مشخص شد كه حافظ به عنوان يك روان شناس به عشق كامل توجه داشته است.
چكيده لاتين :
Love is a human and cultural phenomenon and can be a common field of study in psychology and literature. There are many different definitions of love in psychology, one of the most distinctive of which was stated by Sternberg, called triangular theory, which consists of three components: intimacy, commitment, and passion. Sternberg then introduces love as a story to re-evaluate his theory. With a psychometric approach, Sternberg designed two questionnaires with the aim of identifying the type of love relationship and estimating the continuity of marital relationships based on the similarity of the couple's love story. Since Ghazal Hafez as one of the pillars of Persian literature mentions many romantic concepts and miraculously expresses love, this study aims to explain the possibility of replacing Hafez's poems with two categories of questionnaires. Sternberg's love was diagnosed by comparative analysis. Findings show the possibility of replacing Hafez's poems to identify love by describing the psychological features of Hafez's poetry such as mental projection, center of will, imagination, emotion and hope and their equivalence with the aspects of love theory as a story. . Also, by tracing themes such as faithfulness to the covenant, sincerity, impatience, loyalty, empathy, sharing of assets with the beloved, etc., it became clear that Hafez, as a psychologist, paid attention to complete love.
