مسير توسعه توانمندي فناورانه بنگاه‌هاي متأخر در فرآيند فرارسي: مرور نظام‌مند پيشينه با روش فراتركيب

The Developmental Path of Technological Capabilities in the Latecomer Firms through the Catch-up Process: A Systematic Review of the Literature by the Meta-Synthesis Method

پژوهش حاضر نحوه انباشت توانمندي‌ فناورانه بنگاه‌هاي متأخر را در فرايند فرارسي كشورهاي در‌حال‌توسعه موردبررسي قرار مي­دهد. بررسي پيشينه نشان مي‌دهد كه چارچوب جامع و يكپارچه‌اي براي شناسايي توانمندي‌ها و زيرتوانمندي‌هاي فناورانه مرتبط با مراحل مختلف فرآيند فرارسي وجود ندارد. براين‌اساس مطالعه حاضر در راستاي پُركردن اين شكاف پژوهشي انجام شده است و سهم دانش‌افزايي اصلي آن، شناسايي توانمندي‌هاي فناورانه اختصاصي در هريك از مراحل فرارسي مي‌باشد. دراين‌راستا با مقايسه و تركيب يافته ­هاي مقالات منتشرشده طي سال‌هاي 1980 تا 2018 ميلادي و از طريق به‌كارگيري روش فراتركيب، تلاش شده است تا به اين سؤال محوري پاسخ داده شود كه «توانمندي‌هاي فناورانه موردنياز در هر مرحله از فرآيند فرارسي كدامند؟». جمع‌بندي تعاريف مختلف از توانمندي فناورانه، معرفي اركان اصلي مفهوم‌سازي توانمندي فناورانه، گردآوري گونه‌شناسي‌هاي مختلف توانمندي فناورانه، مقايسه گام بندي‌هاي گوناگون فرآيند فرارسي، استخراج ساختار سلسله‌مراتبي توانمندي‌هاي فناورانه و تعيين توانمندي‌هاي فناورانه مرتبط با هر مرحله از مراحل فرارسي از دستاوردهاي اصلي پژوهش حاضر به شمار مي­روند. براين‌اساس با درنظرگرفتن شرايط زمينه‌اي، مديران مي‌توانند از چارچوب پيشنهادي در اين پژوهش براي بهبود توانمندي‌هاي فناورانه بنگاه ­هاي اقتصادي و سازمان ­ها استفاده نمايند.