پيش بيني پراكنش بالقوه كهورك (.Prosopis farcta (L در مراتع حاشيه رودخانه نياتك سيستان

Prediction of Potential Distribution of Prosopis Farcta L. in Marginal Rangelands of Niatak River of Sistan

پژوهش حاضر با هدف شناخت نياز هاي محيطي گونه Prosopis farcta (L.) و تهيه نقشه پراكنش بالقوه آن با بهره گيري از روش هاي درخت طبقه بندي و رگرسيون، جنگل تصادفي و مدل تجمعي تعميم يافته در مراتع حاشيه رودخانه نياتك منطقه سيستان انجام شد. براي اين منظور، داده هاي حضور گونه طي بازديد ميداني و اطلاعات عوامل محيطي با استفاده از نمونه برداري ميداني و مدل رقومي ارتفاع تهيه شد. در آغاز مدل سازي رويشگاه با بهره گيري از مدل دامنه اجرا و نقشه پيش بيني حاصل از اين روش براي تهيه نقاط شبه عدم حضور استفاده شد. مدل سازي پراكنش گونه با روش هاي جنگل تصادفي، درخت طبقه بندي و رگرسيون و روش تجمعي تعميم يافته انجام شد. ارزيابي دقت مدل هاي با معيار سطح زير منحني انجام شد. نتايج نشان داد كه مدل جنگل تصادفي با مقدار سطح زير منحني 0.98 داراي بيشترين دقت پيش بيني است. پس از اين روش، به ترتيب مدل هاي جمعي تعميم يافته و درخت طبقه بندي و رگرسيون قرارگرفت. بيشترين و كمترين مقدار تطابق با شاخص كاپا به ترتيب مقدار 0.75 و 0.43 به مدل جنگل تصادفي و مدل جمعي تعميم يافته اختصاص دارد. نتايج بررسي اهميت متغيرها نشان داد كه در مقياس مورد بررسي، عوامل مرتبط با خاك و فاصله از رودخانه در مقايسه با ديگر عوامل، تاثير بيشتري در پراكنش گونه مذكور دارند، به نحوي كه در تمامي مدل هاي مورد استفاده متغيرهاي درجه اسيديته و هدايت الكتريكي به عنوان متغيرهاي مهم تر شناسايي شد. در مجموع، با توجه به اينكه قسمت هاي مركز و حاشيه رودخانه نياتك داراي بيشترين مطلوبيت براي انتشار گونه كهورك هستند، پيشنهاد مي گردد طرح هاي توسعه رويشگاه هاي گونه Prosopis farcta در اين مناطق برنامه ريزي شود.

Abstract The present study aimed at preparing the potential distribution map and identifiying the environmental requirement of Prosopis farcta L. using tree-based and regression methods in the marginal rangeland of Niatak river in Sistan region. For this purpose, species presence data was recorded randomly. Environmental variables were prepared using field sampling and digital elevation model. In order to achieve the pseudo-absence points, first habitat modeling was performed using the domain model, then pseudo-absence points were prepared using the prediction map obtained from this method. Species distribution modelling was conducted using random forest (RF), classification and regression trees (CART) and generalized additive model (GAM). The accuracy of the models used was evaluated using the area under curve criterion. Result showed that the RF with area under curve 0.98 has the highest accuracy. Generalized additive models and classification and regression trees were ranked after RF. The highest and lowest values of kappa index were assigned to the RF with 0.75, and GAM with 0.43 Kappa value. Accordingly, the RF model is the most accurate model in predicting the potential habitat distribution. Analysis of the variable’s importance showed that in the studied scale, edafic factors and distance from the river have greater effect on species distribution than other factors. So that, in all models used, acidity and electrical conductivity were identified as the most important variables. In general, it is suggested that habitat development plans for Prosopis farcta should be planned in the central and marginal parts of the Niatek river due to better suitability of these regions for species distribution.