تأثير آموزش مهارت‌هاي اجتماعي- هيجاني بر توانايي هاي هيجاني رانندگان اتوبوس‌هاي درون شهري

The Effect of Socio-emotional Skills Training on Emotional Abilities of Intercity Bus Drivers

زمينه و هدف: مطالعات نشان مي‌دهد رانندگان اتوبوس، بسيار مستعد مشكلات مرتبط با سلامتي هستند به طوري كه رفتارهاي هيجاني آنان مي‌تواند جان تعداد زيادي از مسافران را به خطر بياندازد. اين پژوهش با هدف بررسي تأثير آموزش مهارت‌هاي اجتماعي- هيجاني بر توانايي­ هاي هيجاني رانندگان اتوبوس‌هاي درون­شهري انجام شده است. روش: طرح پژوهش از نوع ­شبه ­آزمايشي با طرح پيش ­آزمون- پس‌آزمون تك­ گروهي است. نمونه مورد مطالعه 184 نفر از رانندگان اتوبوس شهر تهران بودند كه به صورت در دسترس انتخاب شده بودند. بسته آموزشي مداخلات رواني- اجتماعي رانندگان با هدف ارتقاي قابليت‌هاي درون و بين ­فردي ايشان، در قالب 9 جلسه طراحي گرديد. اين پروژه از سال 1390 آغاز شده و در فازهاي مختلف بر روي رانندگاني كه متقاضي استخدام در شركت واحد اتوبوسراني تهران هستند اجرا گرديد. مدت زمان در نظر گرفته شده براي هر يك از جلسات 80 دقيقه بود كه به صورت هفته ­اي دو جلسه انجام شد. در اين پژوهش از مقياس خشم چند بُعدي (سيگل، 1986) و سياهه شايستگي هيجاني (مركز تحقيقات و نوآوري مك‌كلي‌لند، 1999) به‌عنوان ابزارهاي سنجش استفاده شد. داده­ هاي پژوهش با نرم ­افزار آماري SPSS مورد تحليل قرار گرفت. يافته­ ها: يافته ­هاي پژوهش براساس تحليل واريانس چند متغيّري با طرح اندازه­ گيري ­هاي مكرّر نشان داد آموزش حاضر به كاهش ميانگين گروه نمونه در زير­مقياس­ هاي خشم چند بُعدي و افزايش ميانگين­ هاي زيرمقياس ­هاي شايستگي هيجاني، منجر شده است. نتيجه ­گيري: با توجه به تأثير معنادار بسته آموزشي مهارت­ هاي رواني- هيجاني بر كاهش خشم و افزايش ميزان شايستگي هيجاني رانندگان، نتايج اين مطالعه مي ­تواند داراي كاربردهايي جهت ارتقاي سلامت روان جامعه باشد.

Background and Objective: Studies show that bus drivers are very prone to health-related problems so that their emotional behaviors can endanger the lives of many passengers. The aim of this study was to investigate the effects of psychosocial skills training on the emotional abilities of intercity bus drivers. Method: The research design was quasi-experimental with single group pre-test, post-test design. The study sample consisted of 184 bus drivers in Tehran who were selected by available sampling method. The training package of drivers' psycho-social interventions was designed in the form of 9 sessions with the aim of improving their internal and interpersonal capabilities. This project has been started since 2011 and will be implemented in different phases on drivers who are applying for employment in the Company. The duration of each session was 80 minutes hold twice a week. In this study, the Multidimensional Anger Inventory (Siegel, 1986) and the Emotional Competency Scale were used as measurement tools. Research data were analyzed by SPSS statistical. Findings: The findings of the study based on multivariate analysis of variance with repeated measures design showed that the present training decreased the mean of the sample group in most multidimensional anger subscales and increased the means of the emotional competency subscales. Results: Considering the significant effect of psycho-emotional skills training package on reducing anger and increasing the level of emotional competence of drivers, the results of this study can have applications to promote mental health in society.