چشم‌اندازي بر راهبردي شدن مناسبات جمهوري اسلامي ايران و پاكستان

مقاله حاضر درصدد تحليل و ارزيابي مناسبات راهبردي جمهوري اسلامي ايران و پاكستان است. در چند دهه اخير، مناسبات راهبردي تهران و اسلام آباد در سطوح اقتصادي، سياسي و ديپلماتيك، نظامي و فرهنگي جهش قابل توجهي را تجربه كرده است. با اين حال، زمينه ها و عوامل واگرايي در روابط دو كشور همچنان از برجستگي خاصي برخوردارند. جمهوري اسلامي ايران بر مبناي راهبرد سياست همسايگي و استراتژي تعميق روابط اقتصادي تجاري با همسايگان، اهميت و جايگاه ويژه اي براي گسترش مناسبات با كشورهاي حوزه پيراموني خود تعريف نموده است. پاكستان نيز نفع بالايي در كاهش تمركز در مرزهاي غربي جهت افزايش تمركز و مديريت مرزهاي شرقي با هند و تأمين برخي نيازهاي اقتصادي خود از ايران دارد. در همين ارتباط، پرسش اصلي مقاله حاضر اين است كه با عنايت به سطوح و ابعاد گوناگون روابط جمهوري اسلامي ايران با پاكستان تا چه ميزان امكان شكل گيري اتحاد راهبردي در مناسبات دو طرف وجود دارد؟ در پاسخ، اين فرضيه به آزمون گذاشته مي شود كه به دليل سطح بالاي اشتراكات فرهنگي، مجاورت جغرافيايي، نيازهاي نسبتاً مكمل اقتصادي دوطرف و سرمايه اجتماعي ايران در جامعه پاكستان، دركنار امكان همكاري سه‎جانبه با كشور چين به عنوان يك قدرت نوظهور منطقه‎اي و جهاني، بسترهاي حركت روابط‎دوجانبه ايران و پاكستان به سطح راهبردي وجود دارد. روش نگارش مقاله حاضر به صورت توصيفي تحليلي و استفاده از تجويزات سياستي بوده و اطلاعات موردنياز به روش كتابخانه اي، استفاده از منابع دسته‎ اول، مصاحبه با نخبگان و مقامات اجرايي و مراجعه به منابع اينترنتي گردآوري مي شود.