بومي‌سازي و اولويت‌بندي شاخص‌هاي بومكده در جنگل‌هاي شمال (مطالعه موردي: ‌روستاهاي جنگل‌ دارابكلا)

مقدمه و هدف: بسياري از مشكلات محيطي بشر از رفتارهاي ناسازگار و الگوي زيست ناپايدار نشأت مي گيرد. دليل از بين رفتن جنگل ها نيز از اين بحث خارج نيست. شيوه هاي مديريتي يكسويه منابع طبيعي و نا‎آشنا با نيازها و شيوه‎ي سنتي زندگي روستائيان و خانوارهاي ساكن در عرصه هاي جنگلي شمال ايران، وضعيت نامطلوب اقتصادي اجتماعي روستاييان و همچنين توسعه كم و ناپايدار در مناطق روستايي از عوامل مؤثر در تخريب جنگل‌هاي هيركاني هستند. يكي از شيوه هاي مديريت سازگار با طبيعت كه در دو دهه‎ ي اخير در دنيا رواج پيدا كرده است «بومكده» است. هدف اين تحقيق بومي سازي معيارها و شاخص هاي بومكده در كشورهاي پيشرفته دنيا و اولويت بندي اين شاخص ها در روستاهاي حاشيه جنگل دارابكلا با هدف جلوگيري از تخريب و بهره برداري بي رويه از عرصه هاي طبيعي از جمله جنگل ها و مراتع است. مواد و روش ها: در اين پژوهش از روش دلفي جهت شناسايي و بومي سازي معيارها و شاخص هاي ارزيابي بوم شناختي، اقتصادي و اجتماعيفرهنگي استفاده شد. همچنين از تكنيك‎هاي انتروپي شانون و تاپسيس نيز براي تعيين وزن و اولويت بندي اين معيارها و شاخص ها استفاده شد. يافته ها: نتايج نشان داد كه معيارهاي بوم شناختي با 0/460 بيشترين و معيارهاي اجتماعي – فرهنگي و اقتصادي به ترتيب با اعداد 0/375 و 0/165 وزن ه اي كمتري را به خود اختصاص دادند. نتيجه گيري: به‌طور كلي نتايج اين پژوهش نشان داد كه توجه به شاخص‌هاي دسته بوم‌شناختي در اولويت بالاتري نسبت به شاخص‌هاي اجتماعي و اقتصادي قرار دارند. در نتيجه براي تصميم‌گيري و مديريت توجه به اين شاخص‌ها داراي اهميت بيشتري است.