بومي‌ گرايي موسسه‌هاي اطلاعات و كيهان در حوزه فرهنگ (1340 ـ 1357ش)

(Indigenousness of press institutions Ettelaat and Keyhan in the field of culture(1340 - 1357solar

در عموم روايت‌ها درباره مؤسسه‌هاي مطبوعاتي كيهان و اطلاعات پيش از انقلاب اسلامي، اطلاق واژه روزنامه رسمي يا حكومتي ديده مي‌شود. بر اثر چنين نگرشي، وجوه غيرحكومتي آن دو مؤسسه پوشيده مانده و برخي كوشش‌هاي نويسندگان مستقل آن ناديده گرفته شده است. ازاين­رو، پژوهش حاضر به اين مسئله پرداخته است كه اطلاعات و كيهان به عنوان بزرگترين رسانه‌هاي مطبوعاتي كشور در عصر پهلوي دوم چه رويه‌اي در حوزه فرهنگ كشور اتخاذ كردند؟ نتايج پژوهش در صورتبندي كلي تجدد بومي يا بومي‌گرايي عرضه شده است كه نشان مي­دهد روزنامه ­نگاران اين دو مؤسسه از گفتمان بومي‌گرايي به شدت تأثير پذيرفتند و نقدهاي صريحي به تجدد وارد كردند. رويه نويسندگان بومي‌گراي اين دو مؤسسه ابعاد مثبت و منفي داشت؛ گاهي بدون بررسي علمي و سنجش آثار هنرمندان، به نقد و نفي آنان پرداختند و با مقايسه و مقابل هم قراردادن هنرمنداني همچون فروغ فرخزاد با پروين اعتصامي و طاهره صفارزاده، به دوگانه انگاري فرهنگي دامن ‌زدند. با اين همه، تلاش‌هاي آنان يا به عبارتي خوانش حداكثري از بومي‌گرايي، ابعاد مثبتي چون تعديل غرب‌گرايي افراطي از طريق احياي هويت بومي و تأكيد مجدد بر ارزش‌هاي اصيل بومي، ارائه رويكردهاي جديد در حوزه تعليم و تربيت و در نهايت، معرفي و ستايش هنر و هنرمندان بومي‌نگر در پي داشت.

Most narratives and analyses about Kayhan and Ettelaa’at newspapers that were published before the Islamic Revolution, consider these newspapers as the explicit criticisms of modernity, however, they criticize parts of the newspapers, for instance, in these newspapers by comparing and contrasting artists such as Forough Farrokhzad with Parvin Etesami and Tahereh Saffarzadeh, cultural dualism was fostered. At the same time, the authors praise the positive dimensions of the newspapers such as moderating extreme Westernization by reviving indigenous identity, re-emphasizing original indigenous values, introducing new approaches in the field of education, and finally, introducing and praising the indigenousness art.