اثر سطوح كمپوست قارچ خوراكي (Agaricus bisporus Imbach.) بر رشد، عملكرد و كارآيي مصرف آب گياه ماش (Vigna radiata L.) در شرايط قطع آبياري در مرحله تشكيل غلاف

به‎منظور بررسي اثر سطوح كود كمپوست قارچ (Agaricus bisporus Imbach.) خوراكي بر رشد و عملكرد گياه ماش (Vigna radiata L.) در شرايط قطع آبياري در مرحله تشكيل غلاف، پژوهشي در سال زراعي 961395 در مزرعه تحقيقاتي مجتمع آموزش عالي گناباد به صورت كرت هاي خرد شده در قالب طرح پايه بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار انجام شد. فاكتورهاي آزمايشي شامل دو سطح آبياري (آبياري كامل (300 مترمكعب آب در هر نوبت آبياري) و قطع آبياري در مرحله تشكيل غلاف) به‎عنوان عامل اصلي و پنج سطح كمپوست مصرف شده قارچ خوراكي (صفر (شاهد)، 20، 40، 60 و 80 تن در هكتار) به‌عنوان عامل فرعي بود. نتايج نشان داد كه در شرايط قطع آبياري در مرحله تشكيل غلاف بيشترين عملكرد دانه (1660 كيلوگرم در هكتار) متعلق به تيمار 60 تن در هكتار كمپوست مصرف شده قارچ خوراكي بود و تيمار 40 تن در هكتار كمپوست مصرف شده قارچ خوراكي نيز در كاهش اثرات تنش خشكي مؤثر بود. در شرايط آبياري كامل، بيشترين عملكرد بيولوژيك به‎ترتيب مربوط به تيمارهاي 80 (7377 كيلوگرم در هكتار) و 60 تن در هكتار (6132 كيلوگرم در هكتار) كمپوست مصرف شده قارچ خوراكي بود. اعمال تنش خشكي و عدم استفاده از كود آلي، افت شديد و 46 درصدي عملكرد بيولوژيك را در پي داشت. كاربرد 40، 60 و 80 تن در هكتار كمپوست مصرف شده قارچ خوراكي در شرايط تنش كم‎آبي، كارآيي مصرف آب را در مقايسه با شاهد افزايش داد و در اين شرايط، بيشترين كارآيي مصرف آب در تيمار 60 تن در هكتار كمپوست مصرف شده قارچ خوراكي مشاهده شد. انجام آبياري كمتر، بهبود كارآيي مصرف آب را در پي داشت، به‎طوري‎كه هر يك از سطوح كمپوست مصرف شده قارچ در شرايط آبياري كامل تفاوت معني‎داري با سطح مشابه در شرايط تنش خشكي نداشتند. به‎طور كلي، با توجه به يافته‎هاي اين پژوهش، به ‎نظر مي‎رسد با كاربرد مقادير بهينه كمپوست مصرف شده قارچ خوراكي به‎عنوان يك نهاده بوم‎سازگار در شرايط تنش خشكي بتوان خصوصيات رشدي و عملكرد گياه ماش را بهبود بخشيد.