سنجش جايگاه كشورهاي اسلامي از نظر شاخص هاي رقابت‌پذيري جهاني سفر و گردشگري با استفاده تكنيك ماباك (MABAC)

Measuring the position of Islamic countries in terms of global competitiveness of travel and tourism using the MABAC technique (MABAC)

ارزيابي و درك مفهوم رقابتيگردشگريجهاني يك كشور پيش‌نياز كليدي براي سياست­ گذاران و چالشي قابل‌توجه براي محققان در فرآيند تصميم‌گيري است. شاخص رقابت‌پذيري سفر و گردشگري (TTCI)مجموعه‌اي از عوامل و سياست‌ها را اندازه‌گيري مي‌كند كه توسعه پايدار بخش سفر و گردشگري را ممكن مي‌سازد، و اين به نوبه خود به توسعه و رقابت‌پذيري يك كشور كمك مي‌كند. در اين بين كشورهاي اسلامي به دليل برخورداري از موقعيت­ هاي متنوع جغرافيايي، پراكندگي و توزيع جمعيتي در اقصي نقاط جهان و قاره­ ها و تنوع و گستردگي شرايط اقليمي، و همچنين غناي فرهنگي از جايگاه و ظرفيت بالقوه بالايي در گردشگري داخلي و بين­ المللي برخوردارند. در اين امتداد اين مقاله با هدف سنجش و تعيين جايگاه كشورهاي اسلامي از منظر شاخص­ هاي 14 گانه رقابت­پذيري سفر و گردشگري طي دوره زماني 2015 تا 2019 با استفاده از مدل ماباك و با تاكيد بر كشور ايران انجام گرفته است. نوع تحقيق كاربردي و روش آن توصيفي- تحليلي است. براي تجزيه و تحليل اطلاعات از مدل­هاي كمي آنتروپي شانون و از جديدترين تكنيك تصميم­ گيري چند معياره ماباك (MABAC) استفاده گرديد. نتايج اين پژوهش براي كشورهاي مورد مطالعه در سال­ 2015 نشان داد كشورهاي امارات متحده عربي، مالزي و تركيه به ترتيب با ميزان امتياز ماباك (0.416), (0.373) (0.333) در رتبه اول تا سوم، در سال 2017 مجدد اين سه كشور به ترتيب با ميزان امتياز ماباك (0.417), (0.389) (0.342) در رتبه اول تا سوم، و براي سال 2019 كشورهاي مالزي، امارات متحده عربي و تركيه به ترتيب با ميزان امتياز ماباك (0.398), (0.375) (0.374) و رتبه ­هاي اول تا سوم را به خود اختصاص داده بودند. كشور ايران نيز طي سال­هاي 2015-2017-2019 به ترتيب با ميزان امتياز ماباك (0.132), (0.140) and (0.078) در جايگاه پانزدهم، يازدهم و دوازدهم قرار گرفته بود. اصلي­ترين مانع بر سر راه صنعت گردشگري در اكثر كشورهاي اسلامي مساله امنيت و بسته بودن كشورها بوده كه از رسيدن به رشد بالاتر جلوگيري كرده است.

Assessing and understanding the competitive concept of global tourism in a country is a key prerequisite for policymakers and a significant challenge for researchers in the decision-making process. The Travel and Tourism Competitiveness Index (TTCI) measures a set of factors and policies that enable the sustainable development of the travel and tourism sector, which in turn contributes to a country's development and competitiveness. In the meantime, Islamic countries due to their diverse geographical locations, dispersion and distribution of population in all parts of the world and continents, and the diversity and breadth of climatic conditions, as well as cultural richness of high status and potential in domestic and international tourism. Internationally enjoy. In this regard, this article has been done with the aim of measuring and determining the position of Islamic countries in terms of 14 indicators of travel and tourism competitiveness during the period 2015 to 2019 using the Mabak model and emphasizing Iran. The type of applied research and its method is descriptive-analytical. Shannon quantitative entropy models and the latest MABAC multi-criteria decision making technique (MABAC) were used to analyze the data. The results of this study for the countries studied in 2015 showed that the countries of the United Arab Emirates, Malaysia and Turkey ranked first to third with Mabak (0.416), (0.373) and (0.333) points, respectively. In 2017, the three countries again ranked first to third with the points of Mabak (0.417), (0.389) and (0.342), respectively, and for 2019, Malaysia, the United Arab Emirates and Turkey, respectively. With Mobak score (0.398), (0.375) and (0.374), they were in the first to third ranks. Iran was also in the 15th, 11th and 12th place during the years 2015-2017-2019 with the amount of Mabak (0.132), (0.140) and (0.078) points, respectively. The main obstacle to the tourism industry in most Islamic countries is the security and closure of countries, which has prevented higher growth.