بررسي مقايسه اي مدل بارش-رواناب HEC-HMS با روش هاي تجربي مختلف برآورد سيلاب

Comparative Study of HEC-HMS Rainfall-Runoff Model with Different Experimental Methods of Flood Estimation

مهم­ترين مـشكل در بـرآورد سـيلابها ، نبود آمار كافي و در نتيجه عدم ارزيابي مناسب مقدار جريان مي باشـد. يكـي از روشهاي برآورد سيلاب در اين حوضه­ ها، استفاده از روش مدل سازي هيدرولوژيك است. از اين رو، در اين مطالعه به مدل­سازي سيلاب رودخانه شاه بهرام با ايستگاه آب سنجي نازمكان واقع در استان كهكيلويه و بوير احمد با HEC-HMS و مقايسه آن با روشهاي مختلف براورد سيلاب ( روش تحليل منطقه اي سيلاب و روش­هاي تجربي ديكن، فولر،كريگر و فرانكو-رودير) پرداخته شد. مدل هيدرولوژيك HEC-HMS نتايج بهتري با درصد خطاي كمتري ( بيشترين مقدار 10.51 با دوره بازگشت1000سال و كمترين مقدار 2.72 با دوره بازگشت 5 سال) نسبت به روشهاي تجربي و تحليلي ارائه داد. بيشترين خطا مربوط به روش ديكن با دوره بازگشت 1000 و مقدار 86.85 درصد و كمترين خطا در بين روش­هاي تجربي مربوط به روش فولر با مقدار 3.44 درصد و دوره بازگشت 500 سال و روش تحليل منطقه­اي با 3 درصد خطا با دوره بازگشت 5 سال مي باشد. بنابراين، به دليل استفاده مدل نيمه توزيعي HEC-HMS از پارامترهاي بارش و مساحت با واسنجي مناسب مي­توان از اين مدل نتايج با دقت بيشتري گرفت.

The most important problem in estimating floods is the lack of sufficient statistics and consequently the lack of evaluation of the appropriate amount of flow. One of the flood estimation methods in these basins is the use of hydrological modeling. In this study, Shahbahram river flood modeling was performed with Nazmkan hydrometric station located in Kohkiluyeh Boyer-Ahmad province with HEC-HMS and its comparsion with different flood estimation methods (regional flood analysis and Dicken, Fuller, Creager and Francou- Rodier methods). The HEC-HMS hydrological model presented better results with a lower error rate (maximum value of 10.51 with a return period of 1000 years and minimum value of 2.72 with a return period of 5 years) compared to experimental and analytical methods. The highest error is related to Dicken method with return period of 1000 and the value of 86.85 percent and the lowest error among experimental methods is related to Fuller method with 3.44 percent and return period of 500 years and regional analysis method with 3 percent error with return period of 5 years. Therefore, due to the use of HEC-HMS semi-distributed model of precipitation and area parameters with appropriate calibration, more accurate results can be obtained from this model.