پديد آورندگان :
جوكار، امير دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران شمال - گروه زمين شناسي، تهران، ايران , كهنسال قديموند، نادر دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران شمال - گروه زمين شناسي، تهران، ايران , جهاني، داوود دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران شمال - گروه زمين شناسي، تهران، ايران , مشعل، مهدي سازمان زمين شناسي و اكتشافات معدني مركز اهواز
كليدواژه :
نهشته هاي آواري , دانه سنجي , ژئوشيمي , جايگاه تكتونيكي , دشت خوزستان
چكيده فارسي :
در اين تحقيق پس از مطالعات كتابخانه اي به كمك تصاوير ماهواره اي اقدام به تعيين 276 نقطه مختلف جهت برداشت هاي صحرايي گرديد. نمونه هاي جمع آوري شده پس از دانه بندي توسط دستگاه الك شيكر سازمان زمين شناسي مركز اهواز، جهت انجام آزمايشات ژئوشيميايي به آزمايشگاه مركزي سازمان زمين شناسي تهران ارسال شد. يافته هاي به دست آمده از مطالعات دانه سنجي رسوبات نشان مي دهد كه اغلب دانه هاي مورد مطالعه داراي جورشدگي بد تا بسيار بد بوده و حاوي حدود 70 درصد ذرات مساوي و بزرگتر از سيلت هستند. علاوه بر اين يافته هاي حاصل از مطالعات ژئوشيميايي نشان مي دهد كه در اين رسوبات CaOو SiO2 و Al2O3 به عنوان فراوانترين اكسيدها و Ti ، Zr، V، Ce و La نيز به عنوان فراوانترين عناصر فرعي مي باشند. طبقه بندي رسوبات مورد نظر بر اساس شاخصهاي ژئوشيميايي نشان مي دهد كه اين رسوبات عمدتا در محدوده گري وكي و شيل هاي آهن دار قرار دارند. قابل ذكر است كه رسوبات اين جلگه، داراي غني شدگي نسبت به عناصري مانند As،Bi ، Cd، Co، Cu وU بوده كه نياز به بررسي دقيق تر دارد. نتايج حاصل از بررسي اين يافته ها نشان مي دهد كه نهشته هاي جلگه خوزستان، اغلب در مدت زمان كوتاه همراه با محيطي پر انرژي ته نشست شده اند. علاوه بر اين مطالعات ژئوشيميايي صورت گرفته جهت تعيين تكتونيك ديرينه رسوبات دشت خوزستان نشان مي دهد كه منشأ اوليه اين رسوبات داراي جايگاه زمين ساختي جزاير قوسي قاره اي و حاشيه فعال قاره اي بوده اند كه اين جايگاه تكتونيكي با شرايط تكتونيكي زاگرس مطابقت داشته و ميتواند بيانگر منشأ اوليه اين رسوبات از زون سنندج سيرجان باشد. مطالعات زيست محيطي صورت گرفته بر روي نمونه هاي برداشت شده نشان مي دهد كه اين رسوبات از نظر وجود عناصري همچون As،Bi ، Cd، Co، Cu وU در وضعيت هشدار دهنده اي قرار دارند.
چكيده لاتين :
The origin and geochemistry of the sediments that make up the Khuzestan plain as one of the key areas of southwestern Iran has always been discussed. Detailed geochemical studies of these sediments, in addition to determining their origin, can provide appropriate information about weathering, erosion, ancient tectonics and environmental pollution in the Khuzestan plain. In this research, after library studies, 276 different points for field surveys were determined with the help of satellite images. Sampling was done from designated points in spring and summer when soil moisture was minimal. The collected samples were sent to the Central Laboratory of Tehran Geological Survey for geochemical experiments after sizing by sieving device of Ahvaz Center of Geology. Findings from sediment granulometry studies show that most of the grains studied have bad to very bad sorting and contain about 70% of particles equal to and larger than silt. In addition, the findings of geochemical studies show that CaO, SiO2 and Al2O3 are the most abundant oxides in these sediments and Ti, Zr, V, Ce and La are also the most abundant by-products.
The classification of the sediments based on geochemical indicators shows that these sediments are mainly in the range of Vaki and iron-bearing shales. It is noteworthy that the sediments of this plain are enriched with elements such as As, Bi, Cd, Co, Cu and U, which need to be studied more closely. The results of the study of these findings show that the deposits of the Khuzestan Plain, often in a short time with a high-energy environment. These conditions are more evident in the northern part of Khuzestan province, which is often composed of larger grain particles than the southern parts of Khuzestan province. In addition, geochemical studies performed to determine the ancient tectonics of Khuzestan plain sediments show that the primary origin of these sediments were Continental Island Arc and Active Continental Margin, which corresponds to the Zagros tectonic conditions and can indicate the primary origin of this Sediments are from Sanandaj zone of Sirjan (especially in the northern parts of Khuzestan province). Environmental studies on the collected samples show that these sediments are in a warning state due to the presence of elements such as As, Bi, Cd, Co, Cu and U.
