عنوان مقاله :
تبيين رابطه نفس و قوا با تأكيد بر ديدگاه صدرالمتألهين
عنوان به زبان ديگر :
Explaining the Relationship of the Soul and its Faculties with an Emphasis on Mulla Sadra's View
پديد آورندگان :
خاني، محمد حوزه علميه، قم، ايران
كليدواژه :
وحدت نفس و قوي , ملاصدرا , مراتب نفس , شئون نفس , تشكيك , ابن‌سينا
چكيده فارسي :
مبناي «وحدت نفس و قوا» يا «النفس في وحدتها كل القوي» از اصلي‌ترين مباني ملاصدرا در باب نفس‌شناسي فلسفي است كه فهم آن علاوه بر اينكه تأثيري جدي در برخي مباني تعليم و تربيت دارد، بستري مناسب براي حل مسئلة «توحيد افعالي» فراهم مي‌كند؛ اما براي فهم صحيح اين مبنا و رسيدن به ثمرات و كاركردهاي آن نخست بايد تصوير درستي از آن به دست آورد. در اين تحقيق ابتدا با روش تحليلي ـ توصيفي به ديدگاه مشائيان دربارة رابطة نفس و قوا پرداخته و با بررسي آن به اين نتيجه رسيده‌ايم كه فقدان برخي مباني لازم، باعث تحليل ضعيف مشائيان از رابطة نفس و قوا شده است. در تبيين ديدگاه ملاصدرا نيز بين مقام ذات و فعل، همچنين بين نظر متوسط و نهايي ملاصدرا در باب تشكيك، تفكيك كرده و روشن نموده‌ايم كه رابطة نفس و قوا در نگاه ملاصدرا به حسب مقامات گوناگون، تفاسير مختلفي دارد كه مطابق با مقام ذات به «نفس و حقايق مندمج در آن» و طبق ديدگاه تشكيك خاصي به «نفس و مراتبش» و طبق تشكيك خاص‌الخاصي به «نفس و شئوناتش» تفسير مي‌شود.
چكيده لاتين :
The foundation of 'unity of soul and faculties' or al-nafs fī waḥdatihā kull al-quwā is among the main foundations of Mulla Sadra's view regarding the philosophical study of soul. Understanding this foundation has a serious effect on some of the tenets of education and prepares a proper ground for resolving the problem of 'unity of divine actions'. However, for right appreciation of this foundation and obtaining the related fruits and functions, we must first acquire a right image of it. In this study, we have first dealt with the Peripatetic view on the relationship of the soul and the faculties through an analytical-descriptive method and investigated it to conclude that lack of some necessary foundations has led to the Peripatetics' real analysis of the relationship between the soul and the faculties. In explaining Mulla Sadra's view, we have distinguished between the positions of 'essence' and 'action' and – similarly – between Mulla Sadra's mediatory and ultimate views on gradation to clarify that the relationship between the soul and the faculties in Mulla Sadra's view has different interpretations in terms of various positions. In other words, it is interpreted as 'the soul and the truths inserted in it' according to the position of essence. It is interpreted as 'the soul and its orders' according to the view of special gradation, and interpreted as 'the soul and its states' according to the most special gradation.
