بررسي شيمي كاني، دما-فشار سنجي و تعادل‌هاي فازي در سنگ‌هاي آتشفشاني كواترنري سبلان

Investigation of mineral chemistry, temperature–pressure measurement and mineral equilibrium in Sabalan Quaternary volcanic rocks

سبلان عضوجواني از مجموعه آتشفشاني سنوزوئيك، وابسته به كمان ماگمايي البرز( AMA) است. در كوه سبلان، مجموعه ­اي از سنگ ­هاي آتشفشاني با تركيب آندزيت، آندزيت بازالتي، داسيت، ريوداسيت و تراكي آندزيت وجود دارد. بافت اين سنگ ­ها اغلب پورفيري با خميره ريزسنگي، پورفيري حفره­دار و گاهي گلومروپورفيري، غربالي و تراكيتي است. كاني­هاي اصلي شامل پلاژيوكلاز و يك يا چند كاني مافيك چون هورنبلند و پيروكسن و كاني­ هاي ثانويه شامل كاني كدر، ايدنگزيت، كلريت و كلسيت هستند. از شيمي كاني­ هاي سنگي هاي منطقه اي براي تعيين تركيب كاني ­ها و دمافشارسنجي استفاده شد نتايج نشان داد كه تركيب بلورهاي پلاژيوكلاز سنگ ­هاي منطقه از كلسيمي تا حدواسط (An72-93) است. بر اساس نمودارهاي دما-فشار سنجي پلاژيوكلازها، دما 540 تا 750 درجه سانتيگراد و فشار 5.30 تا 7 كيلوبار است كه با ژرفاي پوسته مياني-زيرين همخواني دارد. دمافشارسنجي آمفيبول در سنگ­هاي داسيتي دماي حدود 750 درجه سانتيگراد و فشار حدود 5.5 تا 7 كيلوبار را نشان مي­ دهد. البته دماسنجي بيوتيت­ها در داسيت و ريوداسيت­ها دماي حدود 550 تا 650 درجه سانتيگراد را به دست مي­دهد. با توجه به بررسي­ هاي انجام شده، اين سنگ­ها در يك پهنه كششي و درون قاره اي تشكيل شده ­اند.

Sabalan is a young member of the Sanuzui volcanic assemblages, belonging to the Alborz Magmatic Arc (AMA(. In Sabalan mountain range, a series of volcanic rocks with a combination of andesite, basaltic andesite, rhyodacite and trachyandesite are present. The texture of these rocks is often porphyritic with microlithic paste, porous porphyritic and sometimes glomeroporphyria, sieve and trachyte. Major minerals include clinopyroxene, plagioclase, and one or more mafic minerals such as hornblende and pyroxene. Secondary minerals include opaque minerals, iddensite, biotite, chlorite and calcite. Investigation of mineral chemistry of basaltic rocks in the region shows that the composition of calcium plagioclase crystals is moderate (An72-93(. Based on temperature–barometric diagrams of plagioclase and amphibole, a temperature of 540 to 750 oC and pressure of 5.30 to 7k have been calculated, which corresponds to the depth of the middle to lower crust. Mineralogical studies and whole rock geochemical analysis show that these rocks formed in a tensile and intercontinental zone.