نقد داستان «يوسف‌آباد؛ خيابان سي‌وسوم» اثر سينا دادخواه بر مبناي مؤلفه‌هاي رمان شهري

Critique of the story of "Yousefabad; Sioux Street "by Sina Dadkhah based on the components of an urban novel

رمان شهري يكي از انواع ادبيات داستاني است كه نويسنده طي آن تلاش مي‌كند تا از ظرفيت محيط‌هاي شهري براي شكل‌دهي به روايت سود جويد. در اين نوع از رمان شهر به‌مثابه كليتي است كه ساير عناصر همچون شخصيت‌ها، كنش‌ها، طرح و كشكمش‌ها را در برمي‌گيرد و مكان شهري از حالت خنثاي محل روي‌دادن حوادث به درمي‌آيد و به عنصري معناساز مبدّل مي‌شود. نظريه‌هاي مختلفي به بررسي نسبت شهر و روايت پرداخته‌اند كه عمده‌ترين آنها ديدگاهي است كه فضاي شهريِ بازتاب‌يافته در داستان‌ها را به‌مثابه جلوة فيزيكي فرايند مدرنيزاسيون مي‌داند و از اين رهگذر به نقد مدرنيته و مظاهر آن مي‌پردازد. وجود تلقي‌هاي مختلف از اين نوع ادبي باعث گرديد تا در اين پژوهش با روش توصيفي-تحليلي، متن داستان «يوسف‌آباد؛ خيابان سي‌وسوم» اثر سينا دادخواه به‌عنوان يكي از نمونه‌هاي متمايز روايت‌هاي شهري مورد بررسي قرار گيرد تا پس از استخراج و دسته‌بندي شگردهاي به‌كاررفته در اين اثر، به مؤلفه‌هاي تمايزبخش اين نوع رمان از ساير رمان‌ها دست يابيم. در اين مسير از ديدگاه‌هاي كوين لينچ نظريه‌پرداز حوزة برنامه‌ريزي شهري در تقسيم‌بندي عناصر شهري نيز استفاده شده است. نتايج نشان مي‌دهد استفاده از خاطرة مكاني شخصيت‌ها، اشاره به جزئيات مكان‌هاي شهري در فرايند روايت‌گري، ايجاد هم‌نوايي ميان احساسات شخصيت‌ها با مكان‌ها، بازي معناسازانه با نام مكان‌هاي شهري و كاستن از بُعد عيني و افزودن بر بُعد انتزاعي مكان‌ها ازطريق بارش ابر احساسي شخصيت‌ها بر آنها، ازعمده‌ترين شگردهاي خلق روايت شهري در اثر يادشده محسوب مي‌شود. شگردهايي كه مي‌توانند به‌عنوان الگويي براي ساير نويسندگان در مسير خلق رمان‌هاي شهري به شمار آيند.

The urban novel is one of the types of fictional literature in which the author tries to use the capacity of urban environments to shape the narrative. In this type of novel, the city is a whole that accommodates other elements such as characters, actions, plans and conflicts, and the urban place loses its neutral state and becomes a meaningful element. Various theories have examined the relationship between the city and the narrative, the most important of which is the view that urban space is the physical manifestation of the modernization process. Different interpretations of "urban novel" caused that in this research, with a descriptive-analytical method, the text of the story "Yousefabad; Thirty-third Street »Sina Dadkhah's work should be examined in order to extract and categorize the techniques used in this work, to obtain the distinguishing components of this type of novel from other novels. In this way, the views of Kevin Lynch, theorist in the field of urban planning, have been used in the division of urban elements. The results show that the use of characters 'spatial memory, referring to the details of urban places in the narrative process, creating harmony between the characters' feelings and places, making sense of place names and reducing the objective aspect and adding to the imaginary aspect of places are the most important techniques of creating urban novels. Tricks that can serve as a model for other writers in creating urban novels.