عنوان مقاله :
ثنا، رقم جديد گندم دوروم مناسب برا ي كشت در اقليم معتدل ايران
عنوان به زبان ديگر :
Sana, a New Durum Wheat Cultivar Adapted to Temperate Wheat Growing Areas of Iran
پديد آورندگان :
نجفي ميرك، توحيد ﺳـﺎزﻣﺎن ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت، آﻣﻮزش و ﺗﺮوﯾﺞ ﮐﺸﺎورزي - ﻣﻮﺳـﺴـﻪ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت اﺻـﻼح و ﺗﻬﯿﻪ ﻧﻬﺎل و ﺑﺬر، ﮐﺮج، اﯾﺮان , خدارحمي، منوچهر ﺳـﺎزﻣﺎن ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت، آﻣﻮزش و ﺗﺮوﯾﺞ ﮐﺸﺎورزي - ﻣﻮﺳـﺴـﻪ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت اﺻـﻼح و ﺗﻬﯿﻪ ﻧﻬﺎل و ﺑﺬر، ﮐﺮج، اﯾﺮان , مليحي پور، علي ﺳـﺎزﻣﺎن ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت، آﻣﻮزش و ﺗﺮوﯾﺞ ﮐﺸﺎورزي - ﻣﻮﺳـﺴـﻪ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت اﺻـﻼح و ﺗﻬﯿﻪ ﻧﻬﺎل و ﺑﺬر، ﮐﺮج، اﯾﺮان , روح پرور، رامين ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت، آﻣﻮزش و ﺗﺮوﯾﺞ ﮐﺸﺎورزي - ﻣﺮﮐﺰ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت و آﻣﻮزش ﮐﺸــﺎورزي و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺧﺮاﺳﺎن رﺿﻮي - ﺑﺨﺶ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت اﺻــﻼح و ﺗﻬﯿﻪ ﻧﻬﺎل و ﺑﺬر، ﻣﺸﻬﺪ، اﯾﺮان , رضايي، طه ﺳـﺎزﻣﺎن ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت، آﻣﻮزش و ﺗﺮوﯾﺞ ﮐﺸﺎورزي - ﻣﻮﺳـﺴـﻪ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت اﺻـﻼح و ﺗﻬﯿﻪ ﻧﻬﺎل و ﺑﺬر، ﮐﺮج، اﯾﺮان , مهرابي، رحيم ﺳـﺎزﻣﺎن ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت، آﻣﻮزش و ﺗﺮوﯾﺞ ﮐﺸﺎورزي - ﻣﻮﺳـﺴـﻪ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت اﺻـﻼح و ﺗﻬﯿﻪ ﻧﻬﺎل و ﺑﺬر، ﮐﺮج، اﯾﺮان , افشاري، فرزاد ﺳـﺎزﻣﺎن ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت، آﻣﻮزش و ﺗﺮوﯾﺞ ﮐﺸﺎورزي - ﻣﻮﺳـﺴـﻪ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت اﺻـﻼح و ﺗﻬﯿﻪ ﻧﻬﺎل و ﺑﺬر، ﮐﺮج، اﯾﺮان , مؤيدي، علي اكبر ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت، آﻣﻮزش و ﺗﺮوﯾﺞ ﮐﺸﺎورزي - ﻣﺮﮐﺰ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت و آﻣﻮزش ﮐﺸــﺎورزي و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺧﺮاﺳﺎن رﺿﻮي - ﺑﺨﺶ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت اﺻــﻼح و ﺗﻬﯿﻪ ﻧﻬﺎل و ﺑﺬر، ﻣﺸﻬﺪ، اﯾﺮان , جعفرنژاد، احمد ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت، آﻣﻮزش و ﺗﺮوﯾﺞ ﮐﺸﺎورزي - ﻣﺮﮐﺰ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت و آﻣﻮزش ﮐﺸــﺎورزي و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺧﺮاﺳﺎن رﺿﻮي - ﺑﺨﺶ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت اﺻــﻼح و ﺗﻬﯿﻪ ﻧﻬﺎل و ﺑﺬر، ﻣﺸﻬﺪ، اﯾﺮان , ساساني، شهريار ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت، آﻣﻮزش و ﺗﺮوﯾﺞ ﮐﺸﺎورزي - ﻣﺮﮐﺰ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت و آﻣﻮزش ﮐﺸـــﺎورزي و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﮐﺮﻣﺎﻧﺸﺎه - بخش ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت اﺻـــﻼح و ﺗﻬﯿﻪ ﻧﻬﺎل و ﺑﺬر، ﮐﺮﻣﺎﻧﺸﺎه، اﯾﺮان , قندي، اكبر سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي اصفهان - بخش تحقيقات اصلاح و تهيه نهال وبذر، اصفهان، ايران , نباتي، عزت اله سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي لرستان - بخش تحقيقات اصلاح و تهيه نهال وبذر، بروجرد، ايران , شهبازي، كمال سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي اردبيل - بخش تحقيقات اصلاح و تهيه نهال وبذر، اردبيل، ايران , صفوي، صفرعلي سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي اردبيل - بخش تحقيقات اصلاح و تهيه نهال وبذر، اردبيل، ايران , عطا حسيني، محمود سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي خراسان رضوي - بخش تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر، مشهد، ايران , احمدي، غلامحسين سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي كرمانشاه - بخش تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر، كرمانشاه، ايران , ابراهيم نژاد، شاپور سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي مازندران - بخش تحقيقات اصلاح و تهيه نهال وبذر، ساري، ايران , دالوند، محمد سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي صفي آباد دزفول - بخش تحقيقات اصلاح و تهيه نهال وبذر، دزفول، ايران , ذاكري، عبدالكريم سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي فارس - بخش تحقيقات اصلاح و تهيه نهال وبذر، زرقان، ايران , طباطبايي، نصرت اله سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي خوزستان - بخش تحقيقات اصلاح و تهيه نهال وبذر، اهواز، ايران , ناظري، علي سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - موسسه تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر، كرج، ايران
كليدواژه :
اقليم معتدل , گندم , دوروم , ثنا
چكيده فارسي :
گندم دوروم رقم ثنا (لاين (DM-93-8 در سال زراعي 91-1390 در قالب چهل و سومين خزانه بين‌المللي گندم دوروم (43rd IDSN) دريافتي از مركز بين‌المللي تحقيقات ذرت و گندم (CIMMYT) در كرج مورد ارزيابي قرار گرفت و با ميانگين عملكرد 7750 كيلوگرم در هكتار گزينش و به آزمايش مقايسه عملكرد مقدماتي مشترك در سال زراعي 92-1391 راه يافت. در آزمايش سازگاري لاين هاي گندم دوروم در اقليم معتدل (ERDYT93-M) كه طي دو سال زراعي 95-1393 و در چهار ايستگاه تحقيقاتي مناطق معتدل كشور شامل اصفهان، كرج، كرمانشاه و نيشابور اجرا شد، اين رقم با ميانگين عملكرد 9025 كيلوگرم در هكتار حدود 16درصد برتر از رقم شاهد دنا (با عملكرد 7779 كيلوگرم در هكتار) بود. بررسي كيفيت دانه نيز حاكي از آن بود كه از نظر كيفيت سمولينا، اين رقم با 12/2 درصد پروتئين و 27 درصد گلوتن مرطوب در گروه ارقام خوب قرار دارد. بررسي هاي آزمايش هاي تحقيقي – ترويجي در مزارع زارعين مناطق مختلف استان كرمانشاه نيز برتري شش درصدي اين رقم را نسبت به شاهد رقم هانا نشان داد. ثنا مقاومت قابل قبولي هم نسبت به زنگ زرد و زنگ قهوه اي از خود نشان داد. در مجموع با توجه به نتايج فوق الذكر كه نشان دهنده برتري لاين DM-93-8 نسبت به ارقام رايج در اقليم معتدل كشور مي باشد، لاين جديد به عنوان رقم ثنا نامگذاري شد.
چكيده لاتين :
The new durum wheat cultivar, Sana (line DM-93-8) was initially introduced as a breeding line through 43rd International Durum Screening Nursery (IDSN) received from the International Maize and Wheat Improvement Center (CYMMIT) and was evaluated in Seed and Plant Improvement Institute (SPII) in Karaj. Sana was selected for further evaluations based on its high grain yield (7750 kgha-1) at the subsequent years. This line had average grain yield of 9675 kgha-1 in the regional preliminary yield trial in 2012-2013 cropping season. Line DM-93-8 had average grain yield of 6827 kgha-1 in the advanced yield trial, with no considerable difference with Dena check cultivar having grain yield of 6973 kgha-1 in 2013-2014, therefore this line was selected for the further evaluations. The regional elite yield trials were conducted in four stations of Isfahan, Karaj, Kermanshah and Neishabour in 2014-15 and 2015-16. This line with 9025 kgha-1 had 16% higher grain yield than Dena check cultivar, with grain yield of 7779 kgha-1, and therefore was selected as superior line based on its grain yield and yield stability. Sana also has high quality of semolina, high protein content (12.2%) and high percentage of wet gluten (27%). The results of on-farm trials showed that this cultivar exhibited a 6% higher grain yield than newly released variety, Hana, as a local check in Kermanshah. Therefore, based on its high grain yield, yield stability, quality of semolina and its good level of resistance to yellow and leaf rusts, line DM-93-8 was released as a new durum wheat cultivar with the name of Sana for moderate agro-climate zone of Iran.
عنوان نشريه :
يافته هاي تحقيقاتي در گياهان زراعي و باغي
