بررسي جايگاه اشعار حافظ در ساختار زيباشناسي هگل

A review of the position of Hafez poetry in Hegel's aesthetic structure

از نظر هگل شعر اصيل ، هنري است كه همه شئون زندگي يك قوم را در بر مي گيرد و روح را به آگاهي و آزادي مي رساند. اما هنر امروز ديگر چنين نقشي را ايفا نمي كند. ديوان حافظ نيز همواره هنري بزرگ تلقي مي شده و شامل اشعاري است با محتواي آزادي الهي و انساني. هدف از اين پژوهش، پرداختن به جايگاه اشعار حافظ در تفكر هگل است، سوال مطرح شده اين است كه طبق دريافت هگل از هنر، آيا مي توان بر خلاف مدعاي وي، اشعار حافظ را، در دوران مدرن همچنان هنري بزرگ دانست؟ در اين پژوهش كيفي كه به روش توصيفي-تحليلي انجام يافته، مشخص گرديد، از آنجا كه در اشعار حافظ با يك مكتب و جهان بيني كلي مواجهيم كه مفاهيم عميق و همگاني روح انساني در آن مطرح مي شود ازين رو ديوان حافظ محدود به هيچ زمان و مكاني نيست و محتواي آن قابل تعميم به هر دوره اي مي باشد. بنابراين برخلاف نظر هگل اشعار حافظ در دوران مدرن نيز هنري بزرگ محسوب مي شود.

From the Hegel’s viewpoint, the noble poetry is an art which encompasses all aspects of life of an ethnic group and brings the spirit to awareness and freedom. But today art does not play such a role anymore. Hafez poetry collection has always been considered a great art and includes poems with the content of divine and humane freedom. The purpose of this research is to deal with the position of Hafez poetry in Hegel’s thought. The question is that according to the Hegel’s perception of art, despite his claim can we consider the Hafez poetry as a great art in modern ages? In this qualitative research which has been conducted in descriptive- analytic method , it was specified that as in Hafez poetry we are facing with a general worldview in which the deep and universal concepts of human soul are put forth , so the Hafez poetry collection is not limited to any time and place and its content is extendable to each period. Thus , despite the Hegel’s view , the Hafez poetry is considered a great art in modern ages too.