نظريه بينامتني در حوزه نقد ادبي عربي، ترجمه‌هاي ارائه شده از آن و معرفي بزرگان اين حوزه

Analysis of intertextual theory in the field of Arabic literary criticism, translations provided from it and introduction of elders in this Field

مفهوم «بينامتني» در سال 1982ميلادي توسط «سيزا قاسم» در مقاله­ اي تحت عنوان «المفارقة في القصّ العربي المعاصر» (متناقض­نما در داستان­هاي معاصر عربي) در گفتمان نقد معاصر عربي سربرآورد؛ اين نظريه با واكنش­هاي متفاوتي از سوي ناقدان عربي همراه بود و ترجمه­هاي متفاوتي از آن ارائه دادند و هركدام ديدگاه­هاي متفاوتي را در قبال آن ايراد كردند و برخي نيز به نظريه­پردازي در اين خصوص پرداختند و ديدگاه­هايي را مطرح كردند كه تا آن زمان در اين حوزه مطرح نشده بود. در تحقيق حاضر با روش توصيفي-تحليلي، نظرية بينامتني در حوزه نقد ادبي عربي، ترجمه­ هاي ارائه شده از آن، نحوه برخورد منتقدان عرب با آن و رويكردهاي آنها در قبال اين نظريه مورد بررسي قرار گرفته شده و مهمترين تلاش­هاي نويسندگان اين حوزه در جهان عرب مورد مداقه و واكاوي قرار گرفته شده است. نتايج نشان داد كه بيش از بيست ترجمه با رويكردهاي مختلف از اين نظريه توسط نظريه ­پردازان عرب ارائه شد. تلاش­هاي آنها درباره­ ي بينامتني دو روند را در پيش گرفته است: رجوع به حوزه­ ي نقد كهن عربي و تطبيق اين نظريه با ميراث نقدي عرب، و اكتفا به شكل جديد نظرية بينامتني بدون رجوع به ميراث كهن نقد ادبي. منتقدان عرب در اين خصوص به دستاوردهاي زيادي در هر دوجنبه­ ي كاربردي و نظري دست يافته­ و در برخي اوقات به نظريه ­پردازي هم پرداخته­ اند.

The concept of intertextuality was introduced in 1982 by Siza Qasim in an article called “Paradoxical view in contemporary Arabic stories” in the discourse of contemporary Arabic criticism. This theory was accom pained by different reactions from Arab critics and they have provided different translation of it, and have different views and same have theorized about this and they raised view that had hot been raised in this field until then. In the present study, an attempt is made to study and analyze intertextual theory in the field of Arabic literary criticism by descriptive-analytical method, and to examine the most important efforts and works of authors in this field in the Arab world. The results show that the efforts of contemporary Arab critics on intertextuality have taken two trends so far which are: The first is to refer to the field of ancient criticism and adapt this theory to the critical heritage, and the second is to suffice with the new form of intertextual theory without referring to the ancient heritage of literary criticism. Contemporary Arab critics have made great strides in both practical and theoretical terms, Their efforts and achievements in this field and other new theories show this.