پيش‌بيني خمس در اقتصاد ايران براي ايجاد خزانه اسلامي با طراحي معادله سري فووريه

Predicting Khums in the Iranian Economy for Establishing Islamic Treasury by designing the Fourier series equation

خمس در اسلام به­ويژه بين جوامع شيعه از مهم‌ترين وجوهات شرعي براي پي­ريزي اقتصاد اسلامي مي­باشد؛ بنابراين پيش­بيني دقيق مقدار آن، براي اطمينان از تأمين بلندمدت و پايدار، برنامه­ريزي و هدفگذاري مالي در اقتصاد اسلامي در ايجاد خزانه اسلامي[1] بسيار اهميت دارد. هدف اين پژوهشِ توصيفي- اكتشافي نيكويي برازش محاسبه­هاي انجام‌شده خمس بالقوه كشور طي سال‌هاي 1380ـ1393 و طراحي معادله رياضي براي پيش­بيني مقدار خمس بالقوه در اقتصاد اسلامي ايران با استفاده از معادله درجه سوم و­ چهارم سري فووريه در نرم‌افزار Matlab مي­باشد. ضمن محاسبه انواع خمس، نتايج پژوهش ضريب تعيين برابر با 9521/0 براي خمس كل، 9027/0 براي خمس درآمد و 9561/0 براي خمس معدن و ضريب تعيين تعديل‌شده به ترتيب 8443/0، 7892/0 و 9048/0 و مربع ميانگين خطاها به ترتيب 444/1، 55/6 و 732/4 به دست آمد كه نشان از نيكويي برازش دقيق محاسبات انجام‌شده است. در اين مقاله براي هر يك از دو خمس و خمس كل فرمول محاسبه با خروجي ضرايب اختصاصي ثبت‌شده توسط نرم‌افزار متلب كه روشي كارآمد در پيش‌بيني نتايج در علوم ديگر مي­باشد، ارائه شده، كه قادر به پيش­بيني دقيق انواع خمس در خزانه اقتصاد اسلامي ايران مي­باشد. ضريب همبستگي ضريب ده‌گانه معادله‌ها 95 درصد مي­باشد.

Khums in Islam, especially among Shiite communities, is one of the most important religious aspects for the establishment of the Islamic economy. Islamic economics is very important for creating an Islamic treasury. The purpose of this good descriptive-exploratory research is to fit the calculations made of the country's potential Khums during the years 1380 to 1393 and design a mathematical equation to predict the amount of potential Khums in the Islamic economy of Iran using the quadratic equation of the Fourier series in Matlab software. While calculating the types of Khums, the results of the research have a coefficient of determination R2 equals to 0.9521 for total Khums, 0.9027 for revenue Khums and 0.9561 for mining Khums and a modified coefficient of determination R2 Adjustment are 0.8443, 0.7892 and 0.9048, respectively, with a coefficient of correlation 95% was obtained, which indicates the goodness of accurate fit of the calculations. In this article, for each of the two Khums, the calculation formula with the output of specific coefficients recorded by MATLAB software is presented, which is an efficient method in predicting results in other sciences; which is able to accurately predict the types of Khums in the treasury of the Islamic economy of Iran.