پديد آورندگان :
حيدري، پروانه دانشگاه تبريز - دانشكده كشاورزي، ايران , سلماسي، فرزين دانشگاه تبريز - دانشكده كشاورزي، ايران , ارونقي، هادي دانشگاه تبريز - دانشكده كشاورزي، ايران
كليدواژه :
سرريز اوجي , ضريب دبي , شيب بالادست , ارتفاع كف بند پايين دست , جريان آزاد و مستغرق
چكيده فارسي :
دبي جريان عبوري از روي سرريز اوجي به طول سرريز، بار آبي بالادست و ضريب دبي جريان بستگي دارد. عوامل متعددي نيز بر ضريب دبي جريان اثر مي‌گذارند. در اين پژوهش، به بررسي برخي از پارامترهاي مؤثر بر ضريب دبي سرريز اوجي مانند: شيب وجه بالادست، ارتفاع كفبند و استغراق پايين‌دست پرداخته شده است. بدين منظور، مدل‌هاي فيزيكي از سرريز اوجي ساخته شد. اين مدل‌ها داراي شيب متفاوت در وجه بالادست (وجه قائم و شيب‌هاي 18، 33 و 45 درجه)، داراي ارتفاع كفبند متفاوت 3، 5، 7 و 10 سانتي‌متري در پايين‌دست در حالت جريان آزاد و سرريز اوجي داراي شيب وجه قائم بالادست ولي در حالت مستغرق مي‌باشند. نتايج نشان داد كه براي همه سرريزها، ضريب دبي با افزايش پارامتر P/He ابتدا سير صعودي داشته و سپس روند ثابتي دارد. مقدار ضريب دبي از حدود 2/25 در حالت جريان آزاد به 2/15 در حالت جريان مستغرق كاهش مي‌يابد. به ازاي يك بار آبي (He) معين، سرريزهاي داراي كفبند و حالت مستغرق، ميزان دبي كمتري از خود عبور مي‌دهند. همچنين با استغراق سرريز با شيب وجه قائم بالادست، نحوه‌ي تغيير ضريب دبي نسبي با پارامتر (hd/He )، ابتدا روند ثابتي داشته و سپس كاهش يافته است. آستانه‌ي استغراق (hd/He) در اين پژوهش براي اين سرريز 0/75 مي‌باشد و با افزايش نسبت استغراق (hd/He) از حدود 0/75 تا 1، ضريب دبي نسبي (Cs/C0) از 0/88 به0/24 كاهش مي‌يابد.
چكيده لاتين :
Discharge over the ogee spillway is related to the length of crest, upstream total head, and discharge coefficient. Also, the discharge coefficient is influenced by several factors. In this study, some parameters that are affecting the discharge coefficient in ogee weir are investigated. These are ogee spillway upstream slope, apron elevation, and downstream submergence. In this regard, some ogee spillway physical models were fabricated. These models include (1) ogee spillway with vertical upstream face, (2) ogee spillway with inclined upstream face (18, 33, and 45 degrees), (3) ogee spillways with downstream apron elevations (3, 5, 7, and 10 cm thickness) in free flow, and (4) ogee spillway with the vertical upstream slope in submerged flow condition. Results showed that in all the ogee weirs, the discharge coefficient (C) increases with increasing (P/He) and then remain constant. The value of the discharge coefficient decreased from 2.25 (in free flow) to 2.15 (in submerged flow). For a constant value of head over ogee spillways (He), the discharge coefficient decreased with increasing downstream apron elevation and submergence. The relative discharge coefficient had a constant trend at the beginning with parameter (hd/He), then it had a decreasing trend. The threshold value for submergence (hd/He), was 0.75 in the ogee spillway in this study. With increasing relative submergence (hd/He) from 0.75 to 1, the relative discharge coefficient (Cs/C0) decreased from 0.88 to 0.24.
