عنوان مقاله :
تحليل تاثير طرحواره نيرو در مفهوم‌سازي شيطان در قرآن كريم: رويكرد شناختي
عنوان به زبان ديگر :
Analyzing the effect of force schema on the conceptualization of Satan in the Holy Quran: A cognitive approach
پديد آورندگان :
آبادي، فاطمه دانشگاه الزهرا (س) - گروه پژوهشي مطالعات ميان رشته اي قرآن كريم، تهران، ايران , فتاحي زاده، فتحيه دانشگاه الزهرا(س) - گروه علوم قرآن و حديث، تهران، ايران , افراشي، آزيتا پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي - پژوهشكده زبان‌شناسي - گروه زبان‌شناسي حوزه نظري، تهران، ايران
كليدواژه :
شيطان , ابليس , طرحواره نيرو , قرآن كريم , مفهوم‌سازي
چكيده فارسي :
بر اساس نظريه استعاره مفهومي، مفاهيم انتزاعي بر اساس مفاهيم تجربه‌پذير درك مي‌شوند. در قرآن كريم نيز شواهد گسترده‌اي از اين گونه مفهوم‌سازي، وجود دارد. در پژوهش حاضر، پيكره‌اي شامل 129 آيه مرتبط با مفاهيم شيطان/ابليس، با هدف تحليل الگوي مفهوم‌سازي شيطان در قرآن بر مبناي طرحواره نيرو مطالعه شده است. بررسي‌ها نشان داد كه در قرآن انواع هفتگانه طرحواره نيرو در مفهوم‌سازي شيطان به كار رفته و علاوه بر آن نيروي مسلط جهت‌مند نيز معرفي شده است. طرحواره نيرو، شيطان را از دو منظر مفهوم‌سازي كرده است: 1- درحالي‌كه شيطان تصويري قدرتمند و غالب از خود ارائه مي‌دهد، خداوند او را به صورت منبع نيرويي بي‌اثر به تصوير مي‌كشد. 2- درحالي‌كه شيطان با زيبا جلوه دادن پيامدهاي كفر، انسان را به تبعيت از خود سوق مي‌دهد، قرآن با تكيه بر تجربيات نامطلوب انسان از مفاهيمي هم‌چون گم شدن، برخورد با مانع، از دست دادن تعادل و مانع در مسير، شيطان را عامل پيامدهايي مشابه، معرفي و به اين ترتيب تصويري منفي و نامطلوب در ذهن فرد/جامعه از تبعيت از شيطان ايجاد مي‌كند كه مانع از گرايش به سمت شيطان خواهد شد.
چكيده لاتين :
According to conceptual metaphor theory, abstract concepts are understood based on experiential concepts. There are many types of this kind of conceptualization in the Holy Quran. In this study, 129 verses related to the concepts of Satan / Iblis were studied with the aim of analyzing the pattern of conceptualization of Satan in the Qur'an based on the force schema that plays a central role in human physical experiences. Studies show that in the Quran, seven types of force schemas are used, and in addition, another type of force is introduced as the dominant directional force. The force scheme conceptualized Satan from two perspectives: 1- While Satan presents a powerful and dominant image of himself, God presents him as an ineffective source of power. 2- Satan leads man to obedience by showing ugly deeds beautifully, but the Qur'an, relying on man's undesirable experiences of getting lost, encountering obstacles, and losing balance, introduces Satan as the cause of similar consequences and a negative image. It creates undesirable in the mind of the individual/society from following the devil, which will prevent the tendency towards the Satan
عنوان نشريه :
مطالعات قرآني و فرهنگ اسلامي
