تأسيس قاعده فقهي حمايت از زنان بزهكار

Establish the jurisprudential rule for the protection of delinquent women

زنان در طول تاريخ، ستم ‌هاي مردانه فراواني را تحمّل كرده‌اند. استضعاف تاريخي زنان به آنجا انجاميد كه از قرن هجدهم تاكنون نهضتي عظيم به نام فمينيسم در حمايت از حقوق زنان به پا خاست و برابري حقوق زن و مرد را وجهه همّت خود قرار داد. اين در حالي است كه اسلام برابري حقوقي ميان زن و مرد را - با وجود تفاوت‌ هاي بسيارِ فيزيكي و رواني - خلاف عدالت مي‌داند. عدالت جنسيّتي در حوزه حقوق جزا به آن معناست كه شرايط بزهكار، بزهديده، جرم و آثار آن براي هر صنف و مصداق بررسي گردد و مجازاتي مناسب شرايط موجود براي بزهكار درنظر گرفته شود. بر اساس آيات و روايات به نظر مي‌رسد شارع مقدّس در جهت تحقّق عدالت جنسيّتي سه ويژگي مهم زنان يعني محوريّت در خانواده، لزوم رعايت حجاب و لطافت جسمي و روحي را در تعيين نوع و شيوه اجراي مجازات درنظر گرفته كه نظامي از تخفيفات گسترده را براي زنان در حقوق كيفري به ارمغان آورده است. طبيعتاً رعايت مصالح فرد بزهكار و خانواده او، در مجازات جرائم فردي قابل تصوّر است؛ چراكه لحاظ مصالح اجتماعي بر مصالح فردي و خانوادگي ترجيح دارد. در اين مقاله پس از تبيين و تفكيك جرائم فردي و اجتماعي، با اصطياد و نظام‌مند سازي فتاواي فقها بر اساس مصالح منصوص، نظام حمايتي اسلام از زنان بزهكار در حوزه جرائم فردي در قالب يك قاعده فقهي مورد بررسي قرار گرفته است. تأسيس قاعده مذكور مي‌تواند در موارد سكوت قانون گذار و مخصوصاً تعزيرات و آئين دادرسي مؤثّر واقع شود.

Throughout history, women have endured many forms of male oppression. The historical oppression of women led to the emergence of a great movement called feminism in support of women's rights from the eighteenth century onwards, which promoted equal rights for men and women. Islam, on the other hand, considers legal equality between men and women to be unjust, despite very physical and psychological differences. Gender justice in the field of criminal law means that the conditions of the offender, the victim, the crime and its effects are examined for each class and case and the appropriate punishment for the conditions of the offender is considered. Based on verses and hadiths, it seems that in order to achieve gender justice, the holy shari'a has considered three important characteristics of women, namely centrality in the family, the need to observe hijab and physical and mental gentleness in determining the type and method of punishment That has brought a system of massive discounts for women in criminal law. Naturally, it is conceivable to observe the interests of the offender and his family in the punishment of individual crimes, because considering social interests takes precedence over individual and family interests. In this article, after explaining and separating individual and social crimes, by considering and systematizing the fatwas of jurists based on the prescribed interests, the Islamic protection system for delinquent women in the field of individual crimes has been examined in the form of a jurisprudential rule. The establishment of this rule can be effective in cases of silence of the legislature, especially penalties and due process.