ارزيابي ژئوشيميايي سنگ هاي منشا و نفت هاي مخازن يكي از ميادين نفتي ناحيه دشت آبادان

Geochemical Evaluation of Source Rocks and Reservoir Oils of One of the Oil Fields in Abadan Plain

در اين پژوهش پتانسيل هيدروكربن‌زايي سازندهاي سنگ منشا احتمالي شامل پابده، كژدمي، گدوان، گرو و سرگلو مورد بررسي قرار گرفت. مهم‌ترين آناليزها و مطالعات انجام‌ شده شامل پيروليز راك-اول، مطالعات بايوماركري و ايزوتوپي است. نتايج حاصل از پيروليز راك-اول نشان داد كه در بين نمونه‌هاي مورد مطالعه، سازندهاي پابده و كژدمي با كروژن نوع II/III و پتانسيل خوب تا خيلي خوب توليد نفت و بلوغ مواد آلي آنها به ترتيب در وضعيت نابالغ و نابالغ- اوايل پنجره نفتي قرار دارند. سازند گدوان با كروژن نوع II/III در وضعيت نابالغ- اوايل پنجره نفتي است و پتانسيل خوبي براي توليد نفت دارد. سازندهاي گرو و سرگلو با كروژن نوع II پتانسيل خيلي خوب توليد نفت‌اند و به ترتيب در اواسط پنجره نفتي و اواخر پنجره نفتي-اوايل پنجره گاز تر قرار دارند. آناليزهاي ژئوشيميايي بر روي نفت‌هاي مورد مطالعه نشان مي‌دهد كه منشا نفت‌هاي مورد مطالعه يكسان است و از سنگ‌هاي منشا احتمالي داراي تركيب سنگ‌شناسي كربناته-مارني توليد ‌شده و در شرايط احيايي نهشته شده‌‌اند. ماده آلي سنگ‌هاي منشا احتمالي به طور غالب كروژن نوع II بوده كه محيط تشكيل آن دريايي با آثاري از مواد آلي با منشا قاره‌اي است. نفت‌هاي مورد مطالعه از سنگ منشايي به سن كرتاسه پاييني تا ژوراسيك مياني با بلوغ اواسط تا اواخر پنجره نفتي توليد شده، به طوري كه نفت مخزن فهليان بيشترين بلوغ را دارد. در اين پژوهش سازندهاي سرگلو (ژوراسيك مياني) و گرو (كرتاسه پاييني) به عنوان سنگ‌هاي منشا احتمالي براي نفت‌هاي مخازن مورد مطالعه ناحيه دشت آبادان پيشنهاد مي‌شود.

Abstract: In this research, the hydrocarbon generation potential of probable source rocks was evaluated. Results of the Rock-Eval pyrolysis showed that, among the studied samples, the Pabdeh and Kazhdumi formations contained marine type-II/III kerogen and showed good to very good oil generation potential, making their organic matter (OM) immature and immature-in early oil production window, respectively. Containing mixed type-II/III kerogen, the Gadvan Formation was found to be within the oil production window, in terms of maturity, showing good hydrocarbon generation potential. The Sargelu and Garau formations were found to be dominated by type-II kerogen, exhibiting very good hydrocarbon generation potential. It was further figured out that the Garau and Sargelu formations were in the middle and late oil production window to early wet gas window, respectively. Outcomes of geochemical analyses on the studied crude samples showed that all of them were originated from the same source, with the potential source rock exhibiting a marl-carbonate lithology deposited in a reducing environment. The OM content of the probable source rock was primarily made from type-II kerogen formed in a marine environment, with evidence of intrusions by OMs dominated by terrestrial kerogen has been further observed. The studied crude samples were found to be sourced from Lower Cretaceous to Middle Jurassic source rocks with maturity levels corresponding to middle to late oil production window so that the crude samples from the Fahliyan Formation exhibited the highest levels of maturity. Sargelu and Garau formations were proposed as potential source rocks for the crudes accumulated in the Abadan Plain.