پديد آورندگان :
زارعي، نسيبه دانشگاه فردوسي مشهد، ايران , دور انديش، آرش دانشگاه تهران - گروه اقتصاد كشاورزي، ايران , بخشي، حسن دانشگاه فردوسي مشهد، ايران , علي صبوحي، محمود دانشگاه فردوسي مشهد، ايران
كليدواژه :
بارش , تابع واكنش عملكرد , دما , عملكرد محصولات كشاورزي
چكيده فارسي :
در اين تحقيق به بررسي مقدار و نحوه ي عملكرد محصولات گندم آبي و ديم، جو آبي و ديم و ذرت دانه‌اي در اقليم و زير اقليم هاي كشور پرداخته ميشود. در اين راستا از داده‌هاي متوسط عملكرد محصولات مورد بررسي، ميانگين بارش، ميانگين دما طي سال‌هاي 94-1361 استفاده شده است. باتوجه به اين كه محصولات غلات 56 و 77 درصد از سطح زير كشت را به ترتيب در مناطق خشك و نيمه‌خشك شامل مي‌شوند، در اين پژوهش تنها غلّات موردمطالعه قرار مي‌گيرند و از ميان آن‌ها پنج محصول كه داراي بالاترين سطح زير كشت هستند انتخاب شده است. در نهايت براي بررسي اثرات تغيير اقليم بر عملكرد محصولات از تابع واكنش عملكرد استفاده شد. نتايج حاكي از آن است كه بيشترين ضريب واكنش عملكرد به بارش در اقليم و زير اقليم نيمه‌خشك سرد، نيمه‌خشك گرم، نيمه‌خشك معتدل، خشك سرد، خشك گرم و خشك معتدل به ترتيب مربوط به گندم ديم، گندم آبي، گندم ديم، جو ديم، جو ديم و گندم ديم است. بعلاوه بيشترين ضريب واكنش عملكرد به دما در اقليم و زير اقليم نيمه‌خشك سرد، نيمه‌خشك گرم، نيمه‌خشك معتدل، خشك سرد، خشك گرم و خشك معتدل به ترتيب مربوط به گندم ديم، جو ديم، گندم آبي و گندم ديم جو ديم، گندم ديم است. با توجه به نتايج به‌دست‌آمده از تحقيق و به‌منظور مديريت كارآمد توليد و عملكرد بهتر، محصولات كشاورزي در اقليم و زيراقليمها در كشور پيشنهاد ميشود. تدوين الگوي كشت جامع و تخصيص نوع كشت محصولات در اقليم و زيراقليم با درنظر گرفتن بيشترين ضريب واكنش عملكرد محصولات جهت بهره برداري بيشتر محصولات ذكر شده صورت پذيرد.
چكيده لاتين :
The research aim is to study the yield including irrigated and dry-farmed wheat, barley, and corn in the climate and sub-climates of the country. So, the average yield of the studied products, average rainfall, and average temperature data have been used for the climatic change from the period 1982-2015. Due to the fact that cereal products over 56% and 77% of the cultivated area in arid and semi-arid regions, respectively. Therefore, in this study, only cereal are studied and among all of the crops, they have been selected, the five crops that have the highest area under cultivation. Finally, the function of various crops’ demands was used to investigate the effects of climate change on crops.The results show that the highest yield coefficients of rainfall are to precipitation in cold and sub-climates semi-arid cold, semi-arid hot, semi-arid temperate, cold dry, hot dry and temperate dry are related to dryland wheat, irrigated wheat, dryland wheat, dryland barley, dryland barley, dryland wheat, respectively. In addition, the highest coefficients of function of demands to temperature in cold and sub-climates of semi-arid cold, semi-arid warm, semi-arid temperate, cold dry, hot dry and temperate dry are related to dryland wheat, dryland barley, irrigated wheat and dryland barley, dryland wheat, respectively. According to the results of the research and in order to efficiently manage production and better performance, agricultural products in climates and sub-climates in the country are recommended. Compilation of a comprehensive cultivation model and allocation of the type of crop cultivation in the climate and sub-climate should be done by considering the reaction rate of the yield of the products and the exploitation of most of the mentioned products.
