نقش ترس و نگراني در ابتلا به همه‌گيري‌ها و تدابير آن در طب ايراني

The role of fear and anxiety in epidemics and Persian medicine recommendations

به علت مواجهه جهان با همه‌گيري كوويد-19در سال 2020 ميلادي، شايد به‌نظر برسد بيماري‌هاي همه‌گيري يكي از معضلات امروزي جوامع بشري است؛ درحالي‌كه بشر قرن‌هاست با بيماري‌هاي همه‌گيري مواجه بوده و براي آن راهكارهاي درماني داشته است. يكي از مكاتب طبي كه در مواجهه با اين بيماري‌ها راهكارهاي درماني ارائه كرده است، مكتب طب ايراني است. در اين مطالعه به تأثير اعراض نفساني در ابتلا و پيشگيري از بيماري‌هاي همه‌گيري در طب ايراني پرداخته شده است. مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر يك مطالعۀ مروري با روش كتابخانه‌اي است كه به گردآوري اطلاعات در منابع معتبر طب سنتي از قبيل ذخيرۀ خوارزمشاهي، نصيحت‌نامه، دستور الاطبا في دفع ااطاعون و الوبا پرداخته است كه اطلاعات با جست‌وجو در پايگاه‌هاي اطلاعاتي داخلي و بين‌المللي معتبر، دسته‌بندي و ارائه شدند. يافته‌ها: اعراض نفساني، افراد را مستعد ابتلا به همه‌گيري‌ها خواهد كرد. تأثير اعراض نفساني در بيماري‌هاي واگيردار از دو منظر مي‌تواند مورد توجه قرار بگيرد؛ اول تأثير اعراض بر روي بدن است. علاوه بر آن تصورات نفساني موجب تأثير و فعل‌و‌انفعال بدن مي‌شود. حكماي ايراني در اعراض نفساني در اين ايام تدابيري انديشيده‌اند. اين تدابير شامل دو روش است كه متناظر با دو روش تأثير ابتلاي اعراض بر همه‌گيري‌هاست؛ روش اول آنكه به اثري كه هركدام از اعراض در بدن مي‌گذارند، توجه كنند و آن را به ضد اثر آن درمان كنند و روش دوم طرز نگرش افراد به اين حادثۀ ناگوار است. نتيجه‌گيري: طب ايراني تدابير ويژه‌اي در رابطه با بهداشت رواني در همه‌گيري‌ها دارد كه اين عمق آگاهي حكماي ايراني را به مسائل مربوط به بهداشت رواني افراد اعم از بيمار و سالم نشان مي‌دهد.

Due to the pandemic of Covid-19 in 2020, it may seem that epidemics are one of the problems of human societies nowadays. But human beings have been facing epidemics for centuries. Persian Medicine (PM) is a medical school that has treatment strategies in facing these diseases. This study investigated the effect of mental states (Araz-Nafsani) on affliction and prevention of pandemic diseases according to PM. Materials and Methods: The present research is a review study that collected information from reliable PM sources such as Zakhireye Khwarazmshahi, Nasīhatnāme, Qanun al-Ilaj and Dastūr al-Atibbā’ fi Dafe al-Taawoun wa al-Waba. Subsequently, valid national and international databases were searched, and the data was categorized and presented. Results: Mental states (Araz-Nafsani) predispose individuals to pandemics. The effect of mental states on infectious diseases can be considered from two perspectives. The first is the effect of mental states on the body. Mental imaginations can influence interactions in the body, and thus, Persian scholars have recommended measures to modify mental states. These measures include two methods that correspond to the effects of mental states in a pandemic: the first method is to pay attention to the effect of each mental state on the body and to treat it against its causation, while the second is the attitude of individuals towards this unfortunate incident. Conclusion: PM has considered special measures for mental health in epidemics, which shows the depth of awareness of Persian scientists in issues related to mental health of both sick and healthy people.