ظرفيت ها و دشواري هاي مناسبات ايران و هند در سده پانزدهم خورشيدي

Capacities and Difficulties of Iran-India Relations in the Fifteenth Solar Century

سياست خارجي در روابط بين الملل از جمله موضوعاتي است كه در چارچوب نظريه هاي مختلف به آن پرداخته شده است. تحليل سياست خارجي از منظر نظريه سازه انگاري امري جديد محسوب مي شود كه با تأكيد بر هويت بازيگران (عمدتاً دولت ها) به عنوان كارگزاران ساختار نظام بين الملل و تحليل رفتار آن ها بر پايه هويت تعريف شده آن ها مي پردازد. سازه انگارها همچنين به ساختار نظام بين الملل نيز توجه مي كنند ولي آن را امري از پيش تعيين شده نمي دانند و آن را حاصل تعامل كارگزاراني (بازيگران) مي دانند كه بر اساس معاني ذهني خود به كنش در قبال هم مبادرت مي ورزند. در اين راستا سازه انگاران ساختار نظام بين الملل را مجموعه اي از فرصت ها و چالش ها مي دانند كه دائماً توسط بازيگران در حال تعريف و بازتعريف است و همان گونه كه ونت اشاره داشته است در بعد ساختاري نهادها و قواعد مستقر (ساختارها) سرشتي عيني داشته و محدوديت هايي را بر بازيگران اعمال مي كند. سياست خارجي هر كشوري از جمله اموري است تحت تأثير تعامل ساختار و كارگزار، فرصت ها و چالش هايي را پيش روي بازيگران قرار مي دهد. در مقاله حاضر به بررسي فرصت ها و چالش هاي سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران در قبال كشور هند خواهيم پرداخت و به اين پرسش پاسخ خواهيم داد كه چگونه عواملي ساختاري و نگرش كارگزاران بر فرصت ها و چالش هاي موجود در روابط دو كشور تأثير گذاشته است. هدف از نگارش مقاله حاضر، تبيين وضعيت سياست خارجي و كمك به تصميم گيري مناسب در اين حوزه مي باشد. در اين نگارش از روش توصيفي-تحليلي و از منابع كتابخانه اي، اسنادي و منابع اينترنتي استفاده شده است.

Foreign policy in international relations is one of the subjects that has been considered by different theories. Foreign policy analysis from the constructivism perspective is the new matter that analyses actor’s behavior based on their defined identity by emphasizing on the identity of actors (mostly states) as the agents of the structure of international system. Constructivists also pay attention to the structure of international system but they don’t accept it as predetermined matter instead they believe that it’s the result of agents’ interactions which act with each other based on their subjective perceptions. In this regard, constructivists recognize the structure of international system as a complex of challenges and opportunities which is defining and redefining by actors constantly, as Wendt pointed out, institutions and stablished rules (structures) have objective nature in structural dimension. In this article, first we will consider the foreign policy of Islamic Republic of Iran and its identity as an actor and then we will consider the foreign policy of I.R Iran toward India by pointing out of existing structure and challenges and opportunities derived from it.