تحليل تاريخي القاب مرتبط با مهدي (با تأكيد بر «منصور»، «سفاح» و «حجت»)

يكي از محورهاي اخبار آخرالزماني به القاب و عناويني بازمي‌گردد كه براي منجي موعود يا شخصيت‌هاي پيراموني او به كار رفته است. در اين تحقيق تلاش شده است سه مورد از اين القاب يعني «منصور»، «سفاح» و «حجت» با رويكردي تاريخي و فرايندي بررسي گردد. ضرورت و هدف به‌كارگيري چنين رويكردي كه كمتر در آثار مهدوي و تاريخي ديده مي‌شود، به جهت بازسازي ذهنيت مسلمانان سده‌هاي نخست در مسأله مهدويت و ارائه تفسيرهاي نو از تكاپوهاي موعودگرايانه به خصوص در نيمه قرن دوم است كه با ريشه‌يابي، معناشناسي و كاربست‌پژوهشي القاب و از ره گذر مطالعه منابع متقدم تاريخي و حديثي و ارائه تحليل‌هاي مستند به دست خواهد آمد. به نظر مي‌رسد القاب يادشده كه طيف‌ها و جريان‌هاي مختلف آن‌ها را به كار مي گرفتند، كاركردهاي تاريخي قابل‌توجهي به خصوص در قرون نخستين اسلامي داشته‌اند؛ زيرا القاب منصور و سفاح بعدها جايگاه پررنگي در حركت عباسيان يافتند و حجت نيز به لقبي مشترك در بين اماميان و اسماعيليان با كاربست‌هايي متفاوت بدل شد.