واكنش رشدي و فيزيولوژيك ارقام مختلف سورگوم به شوري آب آبياري

در اين پژوهش، تحمل به شوري پنج رقم سورگوم (اسپيدفيد، كيميا، پيام، سپيده و پگاه) در پنج سطح شوري آب آيباري (آب غير شور، و شوري 4، 8، 12 و 16 دسي زيمنس بر متر) در گلخانه مطالعه شد. طرح آماري آزمايش بلوك هاي كامل تصادفي به صورت فاكتوريل با 25 تيمار و چهار تكرار بود. صفات مورد مطالعه ارتفاع بوته، سطح برگ، وزن خشك ريشه و اندام هوايي، نسبت وزن خشك ريشه به اندام هوايي، شاخص كلروفيل برگ، غلظت سديم، كلر و پتاسيم در برگ و ريشه بود. اثر رقم و اثر تنش شوري بر ميانگين كليه صفات اندازه گيري شده معني دار بود (P 0.01). در شوري هاي 4، 8، 12 و 16 دسي زيمنس بر متر، وزن خشك اندام هوايي به ترتيب 16/2%، 35/1%، 55/7% و 69/4% نسبت به شاهد (5/72 گرم در بوته)، وزن خشك ربشه به ترتيب 26/6%، 53%، 72% و 82% كاهش وزن نسبت به تيمار شاهد (پنج گرم در بوته) و سطح برگ بوته به ترتيب 29/4%، 58/3%، 75/5%، 86/3% كاهش نسبت به تيمار شاهد (360 سانتي متر مربع) نشان داد. بين غلظت كلر و سديم برگ با وزن خشك اندام هوايي همبستگي منفي وجود داشت. از ضريب حساسيت به تنش فيشر و مورر براي ارزيابي حساسيت به شوري ارقام بر اساس وزن خشك اندام هوايي استفاده شد. بر اساس ضريب حساسيت به تنش شوري، رقم اسپيدفيد كمترين ضريب حساسيت به شوري (0/73) و رقم پگاه بيشترين ضريب حساسيت به شوري (1/21) را دارا بود. رگرسيون بين سطوح مختلف شوري با وزن خشك اندام هوايي براي هر رقم تعيين شد. بر اين اساس، وزن خشك اندام هوايي ارقام اسپيدفيد، كيميا، پيام، سپيده و پگاه در شوري هاي  13/89، 12/95، 9/73، 9/62  و9/50 دسي زيمنس بر متر، 50% كاهش يافت. بر اساس نتايج، رقم اسپيدفيد از تحمل به شوري بيشتري نسبت به ديگر ارقام برخوردار بود و براي كشت در شرايط آب و خاك شور توصيه مي گردد.