ارزيابي اقتصادي و اثربخشي اجراي كنش‌هاي آبخيزداري به روش كمي و كيفي در شهرستان منوجان

مهم‌ترين هدف طرح‌هاي آبخيزداري حفاظت از آب و خاك، كاهش سيلاب، و افزايش پوشش گياهي است. براي توجيه اقتصادي كنش‌هاي آبخيزداري ارزيابي كاركرد آن‌ها مانند ديگر طرح‌هاي عمراني لازم و ضروري است. در اين تحقيق براي ارزيابي كردن اثربخشي كنش‌هاي آبخيزداري در شهرستان منوجان دو روش كمي و كيفي به‌كار ‌گرفته‌شد. روش‌هاي كمي منحني جرم مضاعف، منحني تداوم جريان، و سازگان رژيم آبي (هيدروليكي)، و روش‌هاي كيفي مصاحبه‌ي حضوري و تكميل پرسش‌نامه بود. ارزيابي اقتصادي اين طرح‌ها با دو معيار ارزش خالص كنوني و نسبت سود به هزينه انجام شد. داده‌هاي بارندگي و روان‌آب در سال‌هاي قبل و بعد از اجراي طرح‌ها، و داده‌هاي پرسشنامه‌ها جمع‌آوري، و در نرم‌افزارهاي Excel و SPSS تحليل كرده‌شد. منحني جرم مضاعف بيان‌گر تأثير مثبت كنش‌هاي آبخيزداري بر كاهش حجم روان‌آب بود، و منحني تداوم جريان نشان‌دهنده‌ي آرام‌شدن جريان و تأثير اين كنش‌ها در كاستن از آب‌دهي‌هاي اوج است. نتيجه‌ي كيفي نيز بيان‌گر اين بود كه 58.80 % از مردم منطقه معتقد اند كه اثر كنش‌هاي آبخيزداري مثبت است، و 42.19 % آن ‌را بي‌اثر مثبت مي‌دانند. اندازه‌ي معيارهاي NPW و B/C به‌‌ترتيب 865450 و 120.5 به‌دست آمد، و بيان‌گر اين است كه طرح‌هاي انجام‌شده در شهرستان منوجان توجيه اقتصادي دارد، و تأثير اقتصادي آن مثبت است.