شبيه سازي حساسيت زمين لغزش با مدل هاي داده‌كاوي در منطقه رابُر، استان كرمان

زمين‌لغزش يكي از روي دادهاي طبيعي مهم است كه هر ساله موجب زيان هاي مالي و تخريب اندوخته‌هاي طبيعي مي شود. منطقه‌ي رابُر در سرآب آبخيز هليل‌رود به‌دليل بودنِ سازندهاي با خاك رُس در آن آماده‌ي زمين‌لغزش است، و اين موجب وارد شدن اندازه‌هاي زيادي از مواد معلق به سد صفا در منطقه‌ي رابُر شده است. هدف از اين پژوهش پهنه بندي اين روي داد زيست‌محيطي با مدل هاي شبكه‌ي عصبي پيچشي، تابع شاهد قطعي، و ماشين بردار پشتيبان در رابُر است. عامل هاي ارتفاع، شيب، فاصله از گسل، زمين شناسي، كاربري زمين، نوع خاك، پوشش گياهي، فاصله از رود، و بارندگي به‌كار برده‌شد. نقشه‌ي پراكنش زمين لغزش ها در جايگاه متغير وابسته با داده هاي سازمان زمين شناسي و بازديدهاي ميداني با بهره‌گيري از جي‌پي‌اس تهيه شد. از 70 زمين‌لغزش، 49 زمين‌لغزش (70%) براي شبيه سازي و 21 زمين‌لغزش (30%) براي اعتبارسنجي مدل به‌كار برده‌شد. نتيجه‌ي اعتبارسنجي مدل ها با منحني ROC نشان داد كه اندازه‌هاي سطح زير منحني براي مدل هاي شبكه‌ي عصبي پيچشي، ماشين بردار پشتيبان، و تابع شاهد قطعي به ترتيب 0/987، 0/958 و 0/899 است. به طور كلي، نتيجه‌ها هم‌خواني رضايت‌بخشي ميان داده هاي زمين‌لغزش در منطقه و نقشه هاي حساسيت زمين‌لغزش نشان داد، و كاركرد مدل يادگيري عميق شبكه‌ي عصبي پيچشي بيش‌تر از دو مدل ديگر بود. نقشه‌ي حساسيت زمين‌لغزش در چهار رده‌ با حساسيت كم، متوسط، زياد و خيلي زياد رده‌ بندي شد. بر پايه‌ي نتيجه‌ي خروجي هر سه مدل بخش هاي مركزي، جنوب شرقي و جنوب غربي منطقه در خطر زياد و خيلي زياد زمين لغزش است. انجام طرح هاي مناسب مانند ديوارهاي حائل، جلوگيري از نفوذ آب، زه‌كشي مناسب، و كاشت پوشش گياهي متناسب با محيط در دامنه هاي آماده‌ي لغزش ممكن است براي جلوگيري از اين روي داد و مهار آن مناسب باشد.