ارزيابي سرم‌‌هاي شتر و شترمرغ به‎عنوان جايگزين‌‌هاي سرم جنين گاوي تجاري دركشت اگزنيك پروماستيگوت‌هاي ليشمانيا تروپيكا و ليشمانيا ماژور

زمينۀ مطالعه: محيط 1640RPMI، يكي از پرمصرف‌ترين محيط‌‌هاي مايع كشت جهت تكثير ميكروارگانيسم‌ها ازجمله ليشمانيا است كه در اين محيط به‌طور معمول از 30-10 درصد سرم جنين گاوي (FBS) يا گوساله (FCS) به دليل داشتن فاكتور‌هاي رشد مانند ريز مغذي‌ها، عناصر كمياب و هورمون‌ها استفاده مي‌شود.هدف: با توجه به محدوديت‌‌هايي مانند گراني سرم‌‌هاي تجاري و توجه ويژه به معرفي جايگزين مناسب و نيز رواج اخير پرورش شترمرغ و شتر در كشورمان در سال‌‌هاي اخير و همچنين امكان دستيابي به سرم‌‌هاي اين حيوانات حاوي عوامل رشد مشابه با سرم جنين گاوي تجاري، بر آن شديم تا تأثير دو سرم را بر رشد پروماستيگوت‌‌هاي ليشمانيا تروپيكا و ليشمانيا ماژور در مقايسه با FBS در محيط 1640 RPMI بررسي كنيم.روش‎كار: يك ميليون پروماستيگوت در ميلي‌ليتر از ليشمانيا ماژور و ليشمانيا تروپيكا در محيط 1640RPMI، در حضور درصد‌هاي مختلف 305/2 هر سه سرم كشت داده شدند و پس از آن، در روز‌هاي مختلف تا روز چهاردهم، شمارش، مقايسه و آناليز شدند.نتايج: بيشترين ميزان تكثير هر دو گونه ليشمانيا در حضور تمام درصد‌هاي FBS و تا روز 7 پس از كشت مشاهده شد. در محيط‌‌هاي كشت با كمتر از 5 درصد دو سرم شترمرغ و شتر نيز رشد دو گونه ليشمانيا مطلوب بوده اما با افزايش ميزان اين سرم‌ها، از رشد هر دو گونه انگل كاسته شد. در صورت استفاده از سرم با غلظت 10 درصد، پس از FBS، بيشترين تكثير پروماستيگوت دو گونه انگل، در حضور سرم شتر مشاهده شد.نتيجه گيري نهايي: در درصد‌هاي 5 و كمتر، هر يك از سرم‌‌هاي شترمرغ و شتر و براي 10 درصد، تنها سرم شتر به عنوان جايگزين FBS در محيط كشت هر دو گونه ليشمانيا و انكوباسيون كمتر از يك هفته پيشنهاد مي‌شود، در حالي كه در صورت نياز به درصد‌هاي بيش از 15،FBS همچنان بهترين گزينه مي‌باشد.