كليدواژه :
تشبيه , ساختارهاي تشبيهي , صورخيال , خسرو و شيرين , نظامي گنجوي
چكيده فارسي :
بررسي صور خيال شاعرانه، از راه‌هاي شناخت شباهت‌ها و تفاوت‌هاي آثار ادبي است كه سبك و ارزش هنري اثر را روشن مي‌سازد و ميزان قدرت نوآوري و بهره‌گيري شاعر را از ميراث گذشتگان مشخّص مي‌كند. همچنين جذّابيت آثار هنري، ناشي از چگونگي ساختار آن‌هاست و اين ساختار است كه وجه تمايز و برتري آن‌ها را نسبت به ديگر آثار ادبي نشان مي‌دهد. دستگاه بلاغي مهم‌ترين دستگاه زبان ادبي است كه روند آفرينش ادبي در آن برجسته‌تر از ساير دستگاه‌هاي زبان است. تشبيه اساسي‌ترين ركن اين دستگاه است كه اجزاي ديگر، مانند استعاره، تشخيص، مجاز و كنايه از آن ناشي مي‌شوند. با بررسي ساختار تشبيه به‌صورت دقيق مي‌توان تحوّلات سبكي دستگاه بلاغي را نيز نشان داد. در اين تحقيق، انواع تشبيهات «خسرو و شيرين» از وجوه مختلف بلاغي، وجه شبه، ادات، حسّي و عقلي بودن، مفرد و مركّب بودن، ساختار ظاهري و شكلي و بسامد به‌كارگيري تشبيه بررسي و دسته‌بندي شده و سپس تحليلي علمي و آماري از آن ارائه گرديده است. اين پژوهش كاملاً جنبة علمي دارد؛ يعني تمام تشبيهات خسرو و شيرين مورد بررسي قرار گرفته است. در داستان خسرو و شيرين كه 5300 بيت دارد، 1005 تشبيه ديده مي‌شود؛ يعني 19 درصد از كلّ ابيات. توجّه به اين آمار، قدرت تصويرگري نظامي و هنر وي را آشكار مي‌سازد.
چكيده لاتين :
Examining imagery is a way of recognizing the similarities and differences of literary works and clarifies the style and artistic value of the work and determines the extent of the poet's power of innovation and use of the heritage of the past. Also, the attractiveness of works of art is due to the way they are structured, and this structure shows their distinction and superiority over other literary works. Rhetorical figures are the most important literary language figures in which the process of literary creation is more prominent than other language figures.
Simile, is the most fundamental pillars of rhetorical figures such as metaphor, metonymy and characterization are caused by it. In this study, imagery in Xosrow and Ŝirin, from various aspects such as the Modal analogy, sensory and intellectual, singular and complexity, morphology, frequent use of metaphor and simile common are evaluated, classificated, and compared, and after adjustment for a variety of similes, a scientific and statistical analysis is presented. The main focus of this study was to compare the types of similes, in terms of the aforementioned characteristics, to determine the rate of innovation and imitation of Nizami.
The story of Xosrow and Ŝirin, is 5300 bits, which in 1005 bits (19 percent), the simile is used. The highlights of this research, is a new and innovative imageries in the Nizami's similes which shows initiative and creativity in bringing new meanings and themes.
