عنوان مقاله :
نقدي بنيادين بر جايگاه بانك تجاري در نظام مالي اسلام
عنوان به زبان ديگر :
No Title
پديد آورندگان :
صفا، احمدرضا دانشگاه عدالت , صمصامي، حسين دانشگاه شهيد بهشتي - دانشكده علوم اقتصادي و سياسي
كليدواژه :
بانك تجاري , نظام مالي اسلام , ربا , بانكداري بدون ربا , بانك، عقود اسلامي
چكيده فارسي :
انديشمندان مسلمان بي‌توجه به ماهيت بانك تجاري، با حفظ ساختار و تغيرات روبنايي به منظور حذف ربا، سازوكار عمليات بانكي بدون ربا بر پايه عقود را طراحي كرده‌اند. اين نوع بانكداري در عمل، به سبب ساختارها و ابزارهاي ناهمگون با ماهيت بانك، به‌مثابه يكي از اجزاي نظام سرمايه‌داري، با مشكلاتي همچون اجراي صوري قراردادها و عدم كارايي مواجه شده است. سؤال اساسي اين است كه چرا ساختار بانك با وجود جايگزيني عقود شرعي نتوانسته است به صورت شرعي عمل نمايد؟ براي پاسخ، بايد در چارچوب نظام مالي اسلامي، در سه مرحله آسيب‌شناسي، ترسيم طرح مطلوب، و راهبرد حركت از وضع موجود به مطلوب، تحقيقي صورت پذيرد. اين مقاله ضمن آسيب‌شناسي نهاد بانك تجاري با تحليل ماهيت و اركان آن، نشان مي‌دهد اين نهاد مالي يك پديده مستحدث به‌شمار مي‌آيد كه با مباني و اهداف نظام مالي اسلام تطابق ندارد. با توجه به آنچه گفته شد و بي‌توجهي اقتصاددانان در حوزه مالي اسلامي به مفاهيم فلسفي نظام مالي اسلام و ماهيت بانك تجاري، اين نهاد بستر مناسبي براي اجراي عقود اسلامي نيست و هر راهكاري با حفظ اين ساختار نمي‌تواند موفق شود. الگوهاي ارائه‌شده نيز داراي ايرادهاي روشي در اهداف و راهبردي است.
چكيده لاتين :
No Abstract
عنوان نشريه :
معرفت اقتصاد اسلامي
