بررسي عددي اثر بالا آمدگي سطح ايستابي آبخوان بر رفتار سطح مشترك آب شور و شيرين و ناحيه اختلاط در آبخوان‌هاي مجاور كوير

Numerical investigation the effect of groundwater uplift on the interface between fresh and saline water and mixing zone in the aquiefrs adjacent deserts

اغلب مناطق ايران داراي آب و هواي خشك و نيمه خشك است. از اين­رو در بيشتر نواحي آن كويرها يا پلاياهاي متعددي شكل گرفته­­اند. در اين تحقيق با استفاده از مدل عددي سوترا (SUTRA) نحوه بازگشت آب شور در اثر افزايش سطح ايستابي آبخوان مورد بررسي قرار گرفت. براي بررسي رفتار گوه آب شور در شرايط گذرا، علاوه بر آناليز شاخص طول پنجه گوه كه در اغلب تحقيقات آزمايشگاهي و عددي قبلي مورد استفاده قرار گرفته است، تغييرات شاخص ارتفاع گوه نسبت به زمان اندازه‌گيري شد. نتايج نشان دادند كه الف) در هنگام پيشروي گوه، شاخص ارتفاع گوه به مراتب زودتر از شاخص طول پنجه گوه به شرايط دائمي ميرسد، اين در حالي است كه در هنگام بازگشت گوه، هر دو شاخص بطور هم زمان به وضعيت پايدار ميرسند. ب) بر خلاف طول پنجه گوه كه در وضعيت برگشت زودتر از وضعيت پيشروي به شرايط دائمي مي‌رسد، شاخص ارتفاع گوه در هر دو وضعيت پيشروي و بازگشت تقريباً مدت زمان يكساني را براي رسيدن به شرايط دائمي طي ميكند. همچنين نتايج براي ناحيه اختلاط نشان داد كه در اثر فرايندهاي شستشو و اختلاط، ناحيه اختلاط در اوايل مرحله بازگشت گوه گسترش مييابد و با نزديك شدن گوه به شرايط دائمي، فرايند شستشو متوقف شده و ناحيه اختلاط كمكم منقبض مي‌گردد.

Most parts of Iran have arid and semi-arid climates. Therefore, many deserts and playas have been formed in these areas. In the present study, the return of saline water due to the groundwater head increase in the aquifers with the usage of SUTRA numerical model, was investigated. In order to assess the wedge behavior of saline water in transient state, the toe length of the wedge is analyzed. The changes in the height of wedge shape due to the time is measured. The results showed that: a) With the progression of the wedge behavior, its height is getting earlier to the steady state in comparison to its length, however in the return time, they both reached the steady condition at the same time. b) Unlike the wedge's length, which reaches the steady state earlier than the progression time, its height has an equal time to reach the steady condition in both states (progression and return). The achieved results also showed that due to the mixing process, the mixing zone expanded earlier in return phase. Also, as the wedge approached the steady condition, the area of mixing zone decreased gradually