بررسي معناشناسي واژه استكبار در قرآن كريم بر اساس محور هم‌نشيني واژگان

Examining the semantics of the word arrogance in the Holy Quran Based on the co-occurrence axis of words

يكي از حوزه‌هايِ نسبتاً جديد در عرصة مطالعاتِ زبان‌شناسي، روش معناشناسي است كه بيشترين كاربرد را در تحليلِ متون و فهم ساختارِ آن دارد. دانشِ معني‌شناسي با مطالعة علميِ معني، مي‌كوشد تا به روابطي كه ميان واحدهاي معنايي، يعني جفت‌هاي لفظ- معنا و يا روابط معنا- معنا وجود دارد، دست يافته و توصيفي دقيق از اين روابط ارائه كند. در اين ميان، قرآن كريم با توجّه به قُدسي بودنِ متن آن و منزّه بودنش از سهو و خطاي بشري، از اعتبار بالاتري نسبت به ساير متون برخوردار است و از اين رهگذر، بررسي ساختار متن و نحوة استعمال واژگان در اين كتاب آسماني، مي‌تواند روش مناسبي در فهم هرچه دقيق‌تر معاني آن باشد. در اين پژوهش با بهره‌گيري از رويكردِ هم‌زماني (synchronic) و در راستاي معاناشناسي توصيفي، در پيِ آن هستيم تا با تأمل صِرف در قرآن كريمِ عصر نزول، جداي از پيش‌فرض‌ها، مفهوم «استكبار» را در كلام وحي بررسي نموده و در محورِ هم‌نشيني، دلالت‌هاي معنايي آن را مورد تحليل زباني و معناشناسي قرار دهيم. اين واژة پُربسامدِ قرآني، به شكل اسم و فعل و زمان‌هاي مختلف، 47 بار در قرآن كريم استعمال شده است. يافته‌هاي پژوهش حاكي از آن است كه در تبيين مفهوم استكبار، علل و عوامل بسياري دخيل هستند. وجود ابليس، طبقة مُترفين و سرمايه‌داران، كُفر و ... همگي به نوعي دايرة معنايي استكبار را در محور هم‌نشيني آن كامل مي‌نمايند. همچنين ابزار و اهداف استكبار در برخورد با نهضت‌هاي الهي، متنوع و گوناگون است.

One of the relatively new areas in the field of linguistic studies is the semantic method that is most used in the analysis of texts and its structural understanding. Semantic knowledge through the scientific study of meaning seeks to provide a detailed description of the relationships that exist between semantic units, ie, word-meaning pairs or meaning-meaning relationships. In the meantime, considering the sacredness of the text and its isolation from human error and sacredness, the Holy Quran has a higher validity than the other texts, and thus it is possible to study the structure of the text and how to use the words in this scripture. A good way to understand the meaning is to be as accurate as possible. In this study, using a synchronic approach and in the context of descriptive semantics, we seek to reflect on the concept of "arrogance" in theology by merely reflecting on the Holy Quran in the era of revelation. Investigate revelation and analyze the semantic implications of its association with linguistic and semantic analysis. This high-quality Qur'anic word has been used 47 times in the Holy Qur'an in the form of different names and verbs and times. The findings indicate that there are many causes and factors involved in explaining the concept of arrogance. The existence of Iblis, the class of capitalists and the capitalists, disbelief and so on, all somehow complete the semantic circle of arrogance in its companionship. Arrogance tools and goals in dealing with divine movements are also diverse.