پديد آورندگان :
صياد، نيما دانشگاه آزاداسلامي واحد علوم و تحقيقات - گروه شهرسازي، تهران، ايران , ذبيحي، حسين دانشگاه آزاداسلامي واحد علوم و تحقيقات - گروه شهرسازي، تهران، ايران , سعيده زرآبادي، زهرا سادات دانشگاه آزاداسلامي واحد علوم و تحقيقات - گروه شهرسازي، تهران، ايران
كليدواژه :
فضاي عمومي , مكان شهري , بوم‌شناسي سيماي سرزمين , مكان بومشناختي
چكيده فارسي :
در دهه هاي اخير و با توجه به وخامت اوضاع محيط زيستي در سطح جهان، توجه به مسائل محيط زيستي و بوم شناختي مورد توجه نظريه پردازان، برنامهريزان و طراحان شهري قرار گرفته است. متخصصان مكان شهري نيز از اين قاعده مستثني نبوده اند. پژوهش حاضر با هدف ارائه مدلي مفهومي براي تبيين ارتباط بين نظريه مكان شهري و بوم شناسي سيماي سرزمين و سپس تبديل اين مدل به الگو انجام شده است. در الگوي ارائه شده در اين پژوهش با بهره گيري از رويكردهاي بوم شناسي سيماي سرزمين، ايجاد مكان شهري با تعيين جايگاه مؤلفه هاي دخيل در آن انجام گرفته است. الگوي ارائه شده، تحت عنوان الگوي مكان بوم شناختي، داراي چهار مؤلفه كالبدي، فعاليتي، معنايي و بومشناختي ميباشد. براي هر مؤلفه تعدادي معيار تعيين شده است كه در كل شامل دوازده معيار مي باشد. اين معيارها عبارتند از: بوم شناسي سيماي سرزمين، دسترسي، مقياس انساني، خوانايي، انعطاف پذيري، زيبايي بصري، آسايش محيطي، امنيت و ايمني، فعاليت پذيري، توجه به اقتصاد، غناي حسي و هويت. درياچه شهداي خليج فارس به عنوان نمونه موردي پژوهش انتخاب گرديده و ميزان انطباق آنها با الگوي مكان بومشناختي به روش ANP بررسي شده است. نتيجه بررسي ها نشانگر ميزان انطباق زياد آن در حال حاضر، با الگوي ارائه شده ميباشد ولي با توجه به اهميت روند تغييرات در اصول بوم شناسي سيماي سرزمين، اصلاح روندهاي بوم شناختي به منظور عدم كاهش كيفيت اين مكان شهري توصيه ميگردد.
اهداف پژوهش:
تبيين الگو در شناسايي روند ايجاد مكان شهري با رعايت اصول بوم شناسي سيماي سرزمين.
ارائه مدل مفهومي در تبيين ارتباط بين نظريه مكان شهري و بوم شناسي سيماي سرزمين.
سؤالات پژوهش:
چگونه مي توان الگويي براي ايجاد مكان شهري با در نظر گرفتن اصول بوم شناسي سيماي سرزمين ارائه كرد؟
راهكارهاي ايجاد تعامل بين مباحث مربوط به ايجاد مكان شهري و بوم شناسي سيماي سرزمين چيست؟
چكيده لاتين :
In recent decades, due to the deterioration of environmental conditions worldwide, attention has been given to environmental and ecological issues by theorists, planners and urban designers. Urban Place experts are no exception. The aim of this study was to provide a conceptual model to explain the relationship between urban place theory and landscape ecology and then turn this model into a pattern. In the pattern presented in this research, using the landscape ecology approaches, the creation of an urban place has been done by determining the position of the components involved in it. The model presented in this study as Eco Place Pattern has four Physical, Activity, Meaning and Ecological components. There are a number of criteria for each component, which include twelve criteria. These criteria include: Landscape Ecology, Accessibility, Human Scale, Readability, Flexibility, Visual Beauty, Environmental Comfort, Security and Safety, Activity, Attention to Economics, Sensational Richness and Identity. The Shohada-ye Khalij-e Fars Lake was selected as case study and it compliance with the Eco Place pattern was investigated by ANP method. The results of the studies show the extent of it high compliance with the proposed model, but due to the importance of changes in the landscape ecology principles, modification of ecological trends in order not to reduce the quality of these urban places is recommended.
