شاخص‌هاي به‌كارگيري ظرفيت ميراث‌فرهنگي براي توسعۀ پايدار اقتصاد محلي

اقتصاد فرهنگ، ميراث را به‌عنوان شكلي از سرمايه مي‌بيند كه قابليت ايجاد چرخۀ اقتصادي و توليد درآمد دارد. اين رويكرد قالب جديدي است كه موضوع ميراث‌فرهنگي را در جايگاهي مهم از ملاحظات و تفكر سرمايه‌گذاري قرار مي‌دهد؛ اگرچه در كشور ما اين موضوع مورد غفلت واقع شده و پيامد آن بار روزافزون حفاظت از ميراث براي دولت و انفعال جامعۀ محلي در برابر آثار تاريخي بوده ‌است. بر اين اساس، هدف اين مقاله ارائۀ شاخص‌هايي است كه بتواند ظرفيت توسعه‌اي ميراث‌فرهنگي در اقتصاد محلي را نشان دهد. در اين راستا با رويكرد تفسيري و تكنيك تحليل محتواي كيفي، پنج شاخص باززنده‌سازي شهري، فرصت‌هاي سرمايه‌گذاري، صنايع خلاق و فرهنگي، گردشگري و ايجاد اشتغال معرفي شده‌اند. اين شاخص‌ها بر مبناي مطالعۀ متون و اسناد بين‌المللي و نظريات مطرح در اين حوزه، به مؤلفه‌هاي خردتري تقسيم مي‌شوند كه راهكارهاي تأثيرگذاري ميراث براي توسعۀ اقتصادي پايدار را به دست مي‌دهند. شاخص‌هاي معرفي‌شده در مواجهه با هر اثر ميراثي و محدودۀ پيراموني‌اش بر مبناي توجه به اصول بنيادين حفاظت، مناسب‌سازي شده و مورد بازنگري قرار خواهد گرفت. پژوهش حاضر نشان مي‌دهد ادغام حساس ميراث‌فرهنگي در راهبردها و اقدامات توسعه‌اي، راهي مناسب براي استفادۀ متنوع و عاقلانه از ميراث است. بر اين اساس حفاظت از ميراث‌فرهنگي، ديگر يك اقدام نخبه‌گرا تلقي نمي‌شود بلكه به‌عنوان يك شريك پيشرو و نيروي محركۀ توسعه به حساب مي‌آيد. به‌كارگيري اين شاخص‌ها براي سياست‌گزاران و ذي‌نفعان ميراث‌فرهنگي مفيد خواهد بود.