عنوان مقاله :
بومي سازي و بيگانه سازي در ترجمۀ عناوين كتاب‌هاي داستان كودكان، مطالعۀ موردي كتاب‌هاي گروه سني 3-6 سال
عنوان به زبان ديگر :
Localization and Alienation in Translating the Titles of Children's Story Books
پديد آورندگان :
لوائي مقدم، مهدي دانشگاه بيرجند - دانشكده ادبيات و علوم انساني - گروه زبان انگليسي، بيرجند، ايران , مجاهد، متين دانشگاه بيرجند - دانشكده ادبيات و علوم انساني - گروه زبان انگليسي، بيرجند، ايران
كليدواژه :
بومي سازي , بيگانه سازي , عناوين كتاب‌هاي داستان
چكيده فارسي :
اهميت مباحثي چون بومي‌سازي و بيگانه‌سازي در ترجمه زماني بيشتر مي‌شود كه مخاطب ترجمه، كودكان باشند. ترجمۀ كتاب‌هاي كودك از اهميت خاصي برخوردار است، زيرا جنبۀ آموزشي و تربيتي بسيار دارند. كودكان از طريق ترجمه، با فرهنگ و عناصر فرهنگي بيگانه آشنا مي‌شوند. يكي از بخش‌هاي حوزۀ ادبيات كودكان، ادبيات داستاني مي‌باشد كه ويژگي‌هاي خاص خود را دارد. به‌عنوان مثال، در عناوين كتاب‌هاي داستان، احتمال وجود اسامي خاص و عناصر و مفاهيم مختصِ فرهنگي مي‌باشد. در نتيجه، مترجمان، براي انتقال مفاهيم زبان بيگانه مجبورند از تكنيك‌هاي مختلفي استفاده كنند. هدف مطالعۀ حاضر، تعيين ميزان و نوع راهبردها و تكنيك‌هاي غالب در ترجمۀ عناوين كتاب‌هاي داستان كودكان مي‌باشد. جهت انجام اين كار، عناوين اصلي كتاب‌هاي داستان ويژۀ كودكان 3-6 سال در بازۀ زماني سال‌هاي 90-99 در ايران مورد بررسي قرار گرفت. پيكرۀ تحقيق شامل 90 عنوان كتاب داستان بود و تكنيك‌هاي به‌كار‌گرفته‌‌شده در هر كدام مطابق مدل ويني و داربلنه (1958) مشخص شد. نتايج نشان داد مترجمانِ حوزۀ ادبيات كودكان، در اين بازۀ زماني، از هر دو راهبرد بومي‌سازي و بيگانه‌سازي در ترجمۀ عناوين استفاده كرده‌اند ولي ميزان آن دو متفاوت است. به نحوي كه راهبرد بومي‌سازي بيشتر مورد استفاده قرار گرفته است. در بومي‌سازي از تكنيك ترجمۀ تعادلي يا معادل‌سازي (Equivalence) بيشترين و از تكنيك تغيير شيوۀ بيان (Modulation) كمترين استفاده را برده‌اند. از طرفي، در بيگانه‌سازي، تكنيك ترجمۀ كلمه به كلمه، بيشترين و گرته‌برداري (Calque) كمترين كاربرد را داشته است. نتايج به‌دست‌آمده در انتخاب راهكارهاي ترجمۀ عناصر فرهنگي در ادبيات كودكان، راهنماي مترجمان اين حوزه خواهد بود.
چكيده لاتين :
Topics such as localization and alienation become more important when the readers of translation are children as they become acquainted with foreign culture and cultural elements through translation. Therefore, translators working in this field face many problems. Fiction constitutes a major share of children’s literature. This section has its own characteristics. For example, in the titles of story books, there is the possibility of cultural-specific items (CSIs) and names. As a result, translators in this field have to use different techniques to convey foreign language concepts. The present study aims to identify the prevailing strategies and techniques in translating the titles of children’s story books. To do this, the main titles of story books for children aged 3–6 years during the 1390s SH in Iran were examined. The corpus of this study consisted of 90 titles of children’s story books and the techniques used in each were identified according to the model of Vinay and Darbelnet (1958). The results showed that translators in the field of children's literature, in this period, have used both localization and alienation strategies in translating these titles, but the percentage of each strategy is different. Translators have largely used the localization strategy, in particular equivalence or idiomatic translation procedures. On the other hand, in alienation strategy, the literal translation or literal translation and calque were the most and least frequently used strategies, respectively. The results will be a guide for translators in choosing strategies for translating cultural specific items in children’s literature.
عنوان نشريه :
مطالعات ترجمه
