مطالعۀ شواهد پسروي جهاني سطح آب دريا در رسوبات ميوسن مياني منطقۀ زنجان

مطالعۀ تأثير پسروي جهاني آب دريا بر نهشته‎‍هاي ميوسن مياني (بخش انتهايي سازند قم و ابتداي سازند قرمز بالايي)، در دو برش چينه‎‍شناسي محدودۀ زنجان صورت گرفت. بررسي‎‍هاي سنگ‎‍شناسي نشان مي‎‍دهد توالي‎‍هاي سنگي در اين محدودۀ سني به‌تدريج از يك سيستم كربناته به تخريبي (ماسه‌سنگ و كنگلومرا) و در برخي نواحي به توالي‎‍هاي تبخيري تبديل شده است كه اين موضوع در مطالعات ريزرخساره‎‍ها نيز مشاهده‌شدني است؛ به‌طوري كه در اين محدودۀ سني، رخساره‎‍هاي پلاژيك وكستون/پكستون به‌تدريج به بايوكلاست پلاژيك وكستون/پكستون با ذرات ماسه و درنهايت به ماسه‌سنگ قاره‎‍اي تبديل مي‎‍شود. در پي اين موضوع در برخي از نقاط، حوضه‎‍هاي بسته‎‍اي تشكيل شد كه وجود توالي‎‍هاي تبخيري شاهدي بر اين موضوع است. اين تغيير در سنگ‎‍شناسي و رخساره‎‍ها بيانگر عقب‌نشيني خط ساحلي در اين زمان است و با نمودار نوسانات جهاني سطح آب مطابقت دارد. نوسانات ايزوتوپ اكسيژن در مقياس جهاني در اين محدوده، بيانگر گسترش يخچال‌ها در مقياس وسيع است كه مي تواند مهم ترين دليل كاهش جهاني سطح آب دريا باشد. بر اين اساس، توالي‎‍هاي ميوسن مياني در محدودۀ زنجان، تحت تأثير پسروي جهاني قرار گرفته است.