قصد انشاء مجنون ادواري در زمان مشكوك (مطالعۀ تطبيقي در فقه اماميه و فقه اهل‌سنت)

بي‌گمان همۀ فقهاي مذاهب اسلامي اعمال حقوقي و تصرفات مجنون ادواري را در حالت جنون بي‌اثر و در حالت افاقه صحيح مي‌دانند، اما گاهي از مجنون ادواري عمل حقوقي سر‌مي‌زند و مشخص نيست آن عمل در زمان افاقه سر‌زده‌است يا در زمان جنون بوده‌است. فقيهان مذاهب مختلف و همچنين حقوق‌دانان در تعيين حكم اين فرع فقهي دچار اختلاف شده‌اند. با توجه به اين‌كه در ادلۀ لفظي اشارۀ صريحي به اين فرع فقهي نشده‌است، برخي از اصوليان كه تمسك به عام در شبهۀ مصداقيه را جايز مي‌دانند، به عموم و اطلاق «أوفوا بالعقود» يا «أحل الله البيع» تمسك كرده‌اند و عقد را نافذ دانسته‌اند. اما از آن‌جا كه مطابق نظر مشهورِ اصوليان تمسك به عام در شبهات مصداقيه جايز نيست، برخي با تمسك به «اصل استصحاب» و «اصل برائت» معامله را باطل دانسته‌اند و گروهي با استناد به «اصل صحت» به صحت اين معامله حكم كرده‌اند. نويسندگان در اين نوشتار پس از نقل اقوال و نقد ادلۀ هريك از اقوال، با توجه به اتقان ادلۀ فقهايي كه اين معامله را صحيح دانسته‌اند، به صحت چنين معامله‌اي باورمند هستند.